اثر محلول‌پاشی کود سیلیسیم بر برخی صفات کیفی و عناصر غذایی میوه خرما رقم برحی در شرایط شوری خاک

نوع مقاله : کوتاه پژوهشی

نویسندگان

• رحمان یوسفی ¹
• محمدرضا پورقیومی ¹
• سید سمیح مرعشی ¹
• علی قاسمی ²

¹ پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

² گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران

10.22067/ifstrj.2023.81372.1239

چکیده

این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر محلول­پاشی کود سیلیسیم (سیتام پودری، 70 درصد SiO₂) بر برخی صفات کیفی و غلظت عناصر غذایی میوه خرما رقم برحی در شرایط شوری بالای خاک به­صورت طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای محلول­پاشی سیلیسیم در هفت سطح شامل عدم محلول­پاشی (T1)، محلول­پاشی با غلظت 1 در هزار دو مرحله (T2)، محلول­پاشی با غلظت 1 در هزار سه مرحله (T3)، محلول­پاشی با غلظت 2 در هزار دو مرحله (T4)، محلول­پاشی با غلظت 2 در هزار سه مرحله (T5)، محلول­پاشی با غلظت 3 درهزار دو مرحله (T6) و محلول­پاشی با غلظت 3 در هزار سه مرحله (T7) اعمال شدند. نتایج نشان داد که با کاربرد کود سیلیسیم مواد جامد محلول میوه و pH آب میوه به‌ترتیب افزایش و کاهش معنی­دار داشته است. اسیدیته میوه و قند کل تحت تأثیر تیمار­های آزمایشی قرار نگرفتند و اختلاف معنی­دار نداشتند. کاربرد سیلیسیم سبب افزایش معنی­دار غلظت پتاسیم، کلسیم، آهن و روی در میوه خرما شد، اما بر غلظت فسفر میوه اثر معنی­دار نداشت. در مجموع، محلول­پاشی کود سیلیسیم توانست اثرات منفی ناشی از تنش شوری بر ویژگی­های کیفی و غلظت عناصر غذایی میوه خرما را در شرایط تنش شوری بهبود بخشد.

کلیدواژه‌ها

• آهن
• اسیدیته
• پتاسیم
• قند کل
• مواد جامد محلول

موضوعات

• فناوری مواد غذایی

©2023 The author(s). This is an open access article distributed under Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0), which permits use, sharing, adaptation, distribution and reproduction in any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source.

مراجع

1. Agricultural Statistics. (2022). Volume 3: Horticultural and greenhouse Products. Tehran, Ministry of Jihad Agriculture, Vice President of Statistics, Information and Communication Technology Center. 307p. (In Persian)
2. Chapman, H.D., & Pratt, P.F. (1961). Methods of analysis for soils, plants and waters. University of California, Division of Agricultural Sciences, Los Angeles.
3. Cheraghi Dehdezi, S., & Hamdami, N. (2012). Effect of storage at different temperatures on moisture content, total solublesolids, acidity and pH of dates (Kabkab variety).Journal Food Research, 22(2), 131-140. (In Persian with English abstract)
4. Cherif, M., & Belanger, R.R. (1992). Use of potassium silicate amendments in recirculating nutrientsolutions to suppress Pythium ultimum on long English cucumber. Plant Disease, 76(10), 1008-1011. https://doi.org/10.1016/0885-5765(92)90053-X
5. Epstein, E., & Bloom, A. (2004). Mineral nutrition of plants: principle and perspectives. Sinauer Associates Publish, Second Edition, 380p.
6. (2021). Food and Agriculture Organization of the United Nations. Available at: https://www.fao.org/faostat/en/#data
7. Fekry, W.M.E., Rashad, M.A., & Alalaf, A.H. (2020). Attempts to improve the growth and fruiting of barhi date-palms undersalinity stress. Asian Journal of Plant Sciences, 19(2), 146-151. https://doi.org/3923/ajps.2020.146.151
8. Ghasemi, K., Ghajar Sepanlou, M., & Haddadinejad, M. (2019). Effect of silicon on nutrient concentration, photosynthetic pigments and fruit quality ofstrawberry cv. Camarosa. Journal of Horticultural Plants Nutrition, 2(1), 85-98. (In Persian with English abstract). https://doi.org/22070/hpn.2019.4607.1036
9. Gottardi, S., Iacuzzo, F., Tomasi, N., Cortella, G., Manzocco, L., Pinton, R., Romheld, V., Mimmoe, T., Scampicchio, M., Costa, L.D., & Cesco, S. (2014). Beneficial effects of silicon on hydroponically grown corn salad (Valerianella locusta (L.) Laterr) plants. Plant Physiology and Biochemistry, 56, 14-23. https://doi.org/10.1016/j.plaphy.2012.04.002
10. (2007). Fruit juices – Test methods. Institute of Standards and Industrial Research of IRAN, Iran National Standard, 2685,1^st revision. (In Persian)
11. Jana, G.A., Al Kharusi, L., Sunkar, R., Al-Yahyai, R., & Yaish, M.W. (2019). Metabolomic analysis of date palm seedlings exposed to salinity and silicon treatments. Plant Signaling & Behavior, 14(11), 1663112. https://doi.org/1080/15592324.2019.1663112
12. Khan, A., Bilal, S., Khan, A.L., Imran, M., Al-Harrasi, A., Al-Rawahi, A., & Lee, I. (2020). Silicon-mediated alleviation of combined salinity and cadmium stress in date palm (Phoenix dactylifera) by regulating physio-hormonal alteration. Ecotoxicology and Environmental Safety, 188, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.ecoenv.2019.109885
13. Kishor, K.P.B., Kumari P.H., Sunita M.S., & Sreenivasulu, L. (2015). Role of proline in cell wall synthesis and plant development and its implications in plant ontogeny. Frontiers in Plant Science, 20(6), 544. https://doi.org/3389/fpls.2015.00544
14. Liang, Y.C. (1999). Effects of silicon on enzyme activity and sodium , potassium and calcium concentration in barely undersalt stress. Plant Physiology, 29, 217-224. https://doi.org/1023/A:1004526604913
15. Matichenkov, V.V., Bocharnikova, E.A., Pahnenko, E.P., Khomiakove, D.M., Matichenkov, I.V., Zhan, Q., & Wei, X. (2015). Reduction of Cd, Cu, Ni, and Pb mobility by active Si in a laboratory study. Mine Water and the Environment, 35, 302–309. https://doi.org/1007/s10230-015-0353-5
16. Mirzakhani, M., Motesharezadeh, B., Mirseyed Hosseini, H., & Malmir, R. (2018). Effect of nano-silicon treatments on some physiological and nutritional responses of Lolium perenne in soils contaminated with heavy metals (Pb, Cd and Zn). Iranian Journal of Horticultural Science, 49(2), 563-577. (In Persian with English abstract). https://doi.org/22059/ijhs.2018.245896.1348
17. Mostaan, A., Latifian, M., Torahi, A., Amani, M., Mohebi, A., & Alihouri, M. (2017). Technical guide for cultivation and harvesting date palm. Publication of agricultural education. 282p. (In Persian)
18. Motamedzadegan, A., Porshayegan, M., Golkar, A., Maghsodi, S., & Bagheri, H. (2017). Effect of concentration on the physicochemical and rheological properties of grapefruit juice (Citrus paradise). Food Processing and Preservation Journal, 11(1), 131-142. https://doi.org/22069/ejfpp.2019.11424.1361
19. Pavlovic, J., Samardzic, J., Maksimovic, V., Timotijevic, G., Stevic, N., Laursen, K.H., Hansen, T.H., Husted, S., Schjoerring, J.K., Liang, Y., & Nikolic, M. (2013). Silicon alleviates iron deficiency in cucumber by promoting mobilization of iron in the root apoplast. New Phytologist, 198(4), 1096–1107. https://doi.org/1111/nph.12213
20. Qian, Q.Q., Zai, W.S., Zhu, Z.J., & Yu, J.Q. (2006). Effects of exogenous silicon on active oxygen scavenging systems in chloroplasts of cucumber (Cucumis sativus) seedlings under salt stress. Journal of Plant Physiology and Molecular Biology, 32(1), 107–112.
21. Sperling, O., Lazarovitch, N., Schwartz, A., & Shapira, O. (2014). Effects of high salinity irrigation on growth, gas-exchange, and photoprotection in date palms (Phoenix dactylifera, cv. Medjool). Environmental and Experimental Botany, 99, 100–109. https://doi.org/10.1016/j.envexpbot.2013.10.014
22. Waling, I., Vark, W.V., Houba, V.J.G., & Van der Lee, J.J. (1989). Soil and plant analysis, a series of syllabi. Part 7. Plant analysis procedures. Wageningen Agriculture University, The Netherlands.
23. Yousefi, R. (2016). The effect of micro- and nanoparticles of silicon dioxide on some morphological, physiological and biochemical characteristics of strawberry (Fragaria ananassa Duch.).D. Thesis, Bu-Ali Sina University. (In Persian with English abstract)