فناوری مواد غذایی
علی اکبر شکوهیان؛ شهریار عینی زاده؛ مهرداد دشتی
چکیده
این بررسی با هدف افزایش عمر انبارمانی میوه گیلاس با استفاده از پوشش خوراکی کیتوزان (در چهار سطح صفر، 5/0، 1، 5/1 درصد) و ژل آلوئه ورا ( در چهار سطح صفر، 15، 30، 45 درصد) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. صفات اندازه گیری شده شامل مواد جامد محلول، ویتامین C، اسیدیته کل، آنتوسیانین، نشاسته، درصد کاهش وزن و سفتی ...
بیشتر
این بررسی با هدف افزایش عمر انبارمانی میوه گیلاس با استفاده از پوشش خوراکی کیتوزان (در چهار سطح صفر، 5/0، 1، 5/1 درصد) و ژل آلوئه ورا ( در چهار سطح صفر، 15، 30، 45 درصد) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. صفات اندازه گیری شده شامل مواد جامد محلول، ویتامین C، اسیدیته کل، آنتوسیانین، نشاسته، درصد کاهش وزن و سفتی بافت میوه بودند که در زمان برداشت و 45 روز بعد از برداشت مورد ارزیابی قرارگرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر زمان بر طعم میوه گیلاس اثر معنی داری داشت. کاربرد ژل آلوئه ورا بر صفات مواد جامد محول، نشاسته، سفتی بافت، طعم میوه و کاهش وزن میوه و تیمارهای کاربرد کیتوزان نیز بر مواد جامد محلول، نشاسته، سفتی بافت و طعم میوه اثر معنی داری داشتند. همچنین اثر متقابل کاربرد توام ژل آلوئه ورا با کیتوزان بر میزان مواد جامد محلول، نشاسته، سفتی بافت و طعم میوه در طی دوره انبارمانی از نظر آماری معنیدار بودند. مقایسه میانگینها نشان دادند که در طی دوره انبارمانی نسبت قندهای محلول به اسید کل افزایش یافت. بیشترین میزان مواد جامد قابل حل و نسبت آنها به اسید کل در نتیجه کاربرد 45 درصد ژل آلوئه ورا همراه با 5/0 درصد پوشش کیتوزان حاصل شد. ترکیب آلوئه ورا با غلظتهای 30 و 45 درصد همراه با کیتوزان 1 و 5/1 درصد توانستند سفتی بافت میوه را در طی فرآیند انبارمانی نسبت به سایر تیمارها بهتر حفظ نمایند. بیشترین نشاسته مانده در میوه در طول دوره نگهداری، از کاربرد تیمارهای آلوئه ورا در غلظت های 15 ،30 و 45 درصد همراه با کیتوزان 1 درصد حاصل شد. کاربرد هر سه سطح ژل آلوئه ورا بر میزان کاهش وزن میوه نسبت به شاهد برتری داشتند. با توجه به نتایج آزمایش جهت حفظ کیفیت میوه گیلاس در طول انبارمانی استفاده از ترکیب تیماری 5/1 درصد کیتوزان و 45 درصد آلوئه ورا بعنوان پوشش خوراکی توصیه می شود.
مهندسی مواد غذایی
سمانه منجم؛ علی گنجلو؛ ماندانا بی مکر
چکیده
در این پژوهش با توجه به لزوم حفظ ویژگی‌های کیفی محصولات کشاورزی در مرحله پس از برداشت و افزایش زمان ماندگاری آنها تاثیر پوشش خوراکی ژل آلوئه‌ورا (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد حجمی/ حجمی) و دمای نگهداری (5، 12 و 25 درجه سلسیوس) بر تغییرات برخی از ترکیبات زیست‌فعال گوجه‌فرنگی‌های گیلاسی حین دوره نگهداری مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور گوجه‌فرنگی‌های ...
بیشتر
در این پژوهش با توجه به لزوم حفظ ویژگی‌های کیفی محصولات کشاورزی در مرحله پس از برداشت و افزایش زمان ماندگاری آنها تاثیر پوشش خوراکی ژل آلوئه‌ورا (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد حجمی/ حجمی) و دمای نگهداری (5، 12 و 25 درجه سلسیوس) بر تغییرات برخی از ترکیبات زیست‌فعال گوجه‌فرنگی‌های گیلاسی حین دوره نگهداری مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور گوجه‌فرنگی‌های گیلاسی با غلظتهای مختلف از ژل آلوئه‌ورا به‌روش غوطه‌وری پوشش‌دار شدند و پس از بسته‌بندی به مدت 24 روز در دماهای مختلف نگهداری شدند. تجزیه و تحلیل آماری نشان داد غلظت ژل آلوئه‌ورا، دما و زمان نگهداری تاثیر معنی‌داری بر روند تغییرات ترکیبات زیست‌فعال داشتند (05/0p<) هرچند این تفاوت بین سطح 75 و 100 درصد غلظت ژل آلوئه‌ورا معنی‌داری نبود (05/0<p). بر اساس نتایج به‌دست آمده میزان آسکوربیک اسید با افزایش دما و زمان نگهداری کاهش یافت در حالی که اعمال پوشش سبب حفظ آسکوربیک اسید حداکثر به میزان 65/12 درصد گردید. روند تغییرات لیکوپن گوجه‌فرنگی‌های گیلاسی بر خلاف روند تغییرات آسکوربیک اسید بود. حین دوره نگهداری در دمای 5 درجه سلسیوس محتوای ترکیبات فنولی کل و فعالیت مهارکنندگی رادیکال‌های آزاد DPPH گوجه‌فرنگی‌های گیلاسی شاهد به ترتیب حداکثر به میزان 35/12 و 60/21 درصد افزایش یافت. اما بر خلاف دمای 5 درجه سلسیوس که این افزایش به‌طور پیوسته بود با افزایش دما به 12 و 25 درجه سلسیوس مقدار ترکیبات فنولی کل به‌ترتیب از روز 12 و 8 دوره نگهداری روندی کاهشی را آغاز نمود. این در حالی است که با افزایش غلظت ژل آلوئه‌ورا محتوای ترکیبات فنولی کل و فعالیت ضدرادیکالی به‌ترتیب حداکثر به میزان 24/12 و 30/24 درصد افزایش یافت. بر اساس یافته‌های این پژوهش برای حفظ ترکیبات زیست‌فعال گوجه‌فرنگی گیلاسی در مرحله پس از برداشت می‌توان از دمای 5 درجه سلسیوس و ژل آلوئه‌ورا با غلظت 75 درصد حجمی/ حجمی به‌عنوان یک پوشش خوراکی طبیعی استفاده نمود.
فناوری مواد غذایی
خدیجه سادات طباطبایی؛ محمد فاضل
چکیده
با رشد آگاهی مصرف‌کنندگان تقاضا برای محصولات غذایی با بافت، طعم و مزه یکسان اما با کالری و محتوای چربی پایین‌تر افزایش یافته است. از این جهت استفاده از روش‌هایی برای کاهش جذب روغن ضمن حفظ ویژگی‌های مطلوب امری ضروری به‌نظر می‌رسد. در این پژوهش پوشش‌های هیدروکلوئیدی شامل ژل آلوئه‌ورا در سه سطح 5/1 ، 3 و 5/4 درصد (w/v) و کنسانتره پروتئین ...
بیشتر
با رشد آگاهی مصرف‌کنندگان تقاضا برای محصولات غذایی با بافت، طعم و مزه یکسان اما با کالری و محتوای چربی پایین‌تر افزایش یافته است. از این جهت استفاده از روش‌هایی برای کاهش جذب روغن ضمن حفظ ویژگی‌های مطلوب امری ضروری به‌نظر می‌رسد. در این پژوهش پوشش‌های هیدروکلوئیدی شامل ژل آلوئه‌ورا در سه سطح 5/1 ، 3 و 5/4 درصد (w/v) و کنسانتره پروتئین آب‌پنیر (WPC) در سه سطح 5/2 ، 5 و 5/7 درصد (w/v) برای پوشش‌دهی مرغ طی فرآیند سرخ‌کردن عمیق در روغن آفتابگردان در دمای 140 درجه سانتی‌گراد در سه زمان 6، 8 و 10 دقیقه مورداستفاده قرار گرفت. خصوصیات فیزیکوشیمیایی مورداندازه‌گیری در نمونه‌های سرخ‌شده شامل درصد جذب پوشش، افت وزن، محتوای رطوبت، جذب روغن، آزمون بافت‌سنجی و میزان تغییر رنگ بود. نتایج نشان داد نمونه‌های پوشش‌دهی شده به دلیل افزایش ویسکوزیته محلول پوششی، جذب محلول پوششی و در نتیجه جذب پودر سوخاری را نسبت به نمونه بدون پوشش افزایش دادند. پوشش‌دهی با مواد هیدروکلوئیدی براساس خاصیت سدکنندگی مانع از خروج رطوبت شد و به‌دنبال آن افت وزن کاهش و با توجه به ارتباط معکوس میان محتوای آب و روغن میزان جذب روغن کاهش یافت. از بین پوشش‌های موردمطالعه بیشترین میزان حفظ رطوبت و کمترین میزان جذب روغن مربوط به نمونه پوشش‌دهی‌شده با 5/4 درصد آلوئه‌ورا و 5/7 درصد WPC بود. با افزایش غلظت آلوئه‌ورا سفتی نمونه‌ها کاهش یافت. ولی با افزایش غلظت WPC میزان سفتی نمونه‌ها افزایش یافت. افزایش زمان سرخ کردن سبب کاهش رطوبت و افزایش جذب روغن، افت وزن و سفتی نمونه‌ها شد. پوشش‌دهی سبب کاهش میزان روشنایی و قرمزی (a*) و افزایش زردی (b*) و اندیس قهوه‌ای شدن شد و با افزایش زمان رنگ محصول تیره‌تر شد که با واکنش مایلارد همبستگی داشت. درمجموع می‌توان نتیجه‌گیری کرد که پوشش‌دهی با ژل آلوئه‌ورا و WPC بر بهبود خصوصیات فیزیکوشیمیایی گوشت مرغ سرخ‌شده مؤثر است.
الهام آذرپژوه؛ پروین شرایعی؛ فرزاد غیبی
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی سینتیک نفوذ ترکیبات عملگرای فنولی موجود در پسماند انگور (آرگول) در ژل آلوئه‌ورا انجام شد. برش‌های استوانه‌ایی ژل آلوئه‌ورا در محلول اسمزی با غلظتهای مختلف ساکارز (40، 50 و60 درصد) و آرگول (10، 20 و30 درصد) در دمای ثابت 50 درجه سلسیوس به مدت 30، 60، 90 و 120 دقیقه غوطه‌ور شدند. نسبت میوه به محلول اسمزی 1 به 4 (وزنی/ حجمی)در ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی سینتیک نفوذ ترکیبات عملگرای فنولی موجود در پسماند انگور (آرگول) در ژل آلوئه‌ورا انجام شد. برش‌های استوانه‌ایی ژل آلوئه‌ورا در محلول اسمزی با غلظتهای مختلف ساکارز (40، 50 و60 درصد) و آرگول (10، 20 و30 درصد) در دمای ثابت 50 درجه سلسیوس به مدت 30، 60، 90 و 120 دقیقه غوطه‌ور شدند. نسبت میوه به محلول اسمزی 1 به 4 (وزنی/ حجمی)در نظر گرفته شد. سینتیک انتقال جرم و پیش‌بینی مقادیر تعادلی از دست دادن آب و جذب مواد جامد با استفاده از مدل دو پارامتری آزوارا تعیین گردیدند. ضرایب نفوذ موثر از دست دادن رطوبت و جذب مواد با استفاده از مدل اصلاح شده قانون دوم فیک پیش‌بینی گردید. بررسی‌ها نشان دادند که مقادیر از دست‌دادن آب و جذب مواد جامد به‌صورت غیرخطی در برابر مدت زمان غوطه‌وری افزایش یافت و میزان جذب مواد جامد در ابتدای فرآیند سریع و در ادامه کندتر شد. مدل آزوارا با قابلیت پیش‌بینی مطلوب نقاط تعادلی، مدلی مناسب برای برازش داده‌های تجربی بود. ضرایب نفوذ موثر با افزایش غلظت ساکارز و ترکیبات فنولی به‌ترتیب از 40 به 50 درصد و از 10 تا 20 درصد، برای هر دو پارامتر از دست دادن آب و جذب مواد جامد افزایش یافتند. ضریب نفوذ موثر مواد جامد بین 9-10×61/0 تا 9-10×23/4 متر مربع بر ثانیه و ضریب نفوذ آب بین 9-10×13/2 تا 9-10×77/2 مترمربع بر ثانیه متغیر بود.
آریو امامی فر؛ سودابه باوایسی
چکیده
اثرپوشش ترکیبی بر پایه ژل آلوئه‌ورا و ژل کتیرا بر ویژگی‌های میکروبی، فیزیکوشیمیایی و حسی توت‌فرنگی تازه طی 20 روز انبارداری (دمای یک درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 95 درصد) در مقایسه با نمونه بدون پوشش ارزیابی گردید. پوشش‌ها با مخلوط کردن محلول ژل آلوئه‌ورا رقیق‌شده (به‌نسبت 1:3 وزنی حجمی در آب مقطر) و ژل کتیرا (با غلظت 6/0 درصد وزنی ...
بیشتر
اثرپوشش ترکیبی بر پایه ژل آلوئه‌ورا و ژل کتیرا بر ویژگی‌های میکروبی، فیزیکوشیمیایی و حسی توت‌فرنگی تازه طی 20 روز انبارداری (دمای یک درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 95 درصد) در مقایسه با نمونه بدون پوشش ارزیابی گردید. پوشش‌ها با مخلوط کردن محلول ژل آلوئه‌ورا رقیق‌شده (به‌نسبت 1:3 وزنی حجمی در آب مقطر) و ژل کتیرا (با غلظت 6/0 درصد وزنی حجمی در آب مقطر) در غلظتهای مختلف (25% ژل آلوئه‌ورا + 75% ژل کتیرا، 50% ژل آلوئه‌ورا + 50% ژل کتیرا و 75% ژل آلوئه‌ورا + 25% ژل آلوئه‌ورا + 75% ژل کتیرا) تهیه شدند. پایداری میکروبی (تعداد کپک و مخمر و کل باکتری‌های مزوفیل هوازی)، خصوصیات فیزیکوشیمیایی (اسید آسکوربیک، کاهش وزن، سفتی، اسیدیته، مواد جامد محلول، محتوی آنتوسیانین، فنل کل و فعالیت ضد اکسایشی) و ویژگی‌های حسی (رنگ، طعم، بو و پذیرش کلی) نمونه‌ها پس از 0، 4، 8، 12، 16 و 20 روز از شروع انبارداری در مقایسه با نمونه بدون پوشش (شاهد) ارزیابی گردید. پوشش‌های حاوی 50% ژل آلوئه‌ورا + 50% ژل کتیرا در مقایسه با نمونه‌های بدون پوشش به‌صورت معنی‌داری (05/0 p<) رشد میکروبی، کاهش وزن و تخریب اسید آسکوربیک را در نمونه‌های توت‌فرنگی کاهش داده و سفتی بافت، محتوای آنتوسیانین، فنل کل و ظرفیت ضداکسایشی آنها را حفظ کردند. همچنین بیشترین امتیاز ویژگی‌های حسی به توت‌فرنگی‌های پوشش داده با 50% ژل آلوئه‌ورا + 50% ژل کتیرا اختصاص یافت. به‌هرترتیب محلول ترکیبی از دو ژل کتیرا و آلوئه‌ورا به‌عنوان یک فرمول پوششی مطلوب، علاوه‌بر خاصیت ضدمیکروبی زیاد، از توانایی بالایی در افزایش ماندگاری توت‌فرنگی تازه برخوردار بود.
مهدی مرادی؛ مهرداد نیاکوثری؛ ارمغان اعتمادی
چکیده
در تحقیق حاضر مدل‌سازی فرایند خشک شدن قطعات ژل آلوئه‌ورا با ابعاد 1/0±5/0×4×7 سانتی‌متر ارائه می‌شود. قطعات پوست‌گیری‌شده ژل آلوئه‌ورا با محتوای رطوبت اولیه %5750 (برمبنای خشک) به‌مدت 5 ساعت در معرض محلول آب‌نمک %10 تحت دمای ثابت °c40 و با نسبت وزنی ثابت محلول به ژل 1:5 قرار داده شدند. نمونه‌های اسمزی و غیراسمزی آلوئه‌ورا با هوای ...
بیشتر
در تحقیق حاضر مدل‌سازی فرایند خشک شدن قطعات ژل آلوئه‌ورا با ابعاد 1/0±5/0×4×7 سانتی‌متر ارائه می‌شود. قطعات پوست‌گیری‌شده ژل آلوئه‌ورا با محتوای رطوبت اولیه %5750 (برمبنای خشک) به‌مدت 5 ساعت در معرض محلول آب‌نمک %10 تحت دمای ثابت °c40 و با نسبت وزنی ثابت محلول به ژل 1:5 قرار داده شدند. نمونه‌های اسمزی و غیراسمزی آلوئه‌ورا با هوای خشک‌کننده تحت دمای 55، 70 و 85 درجه سلسیوس و دبی 015/0، 036/0 و 054/0 مترمکعب بر ثانیه به‌مدت 13200 ثانیه خشک شدند. محتوای رطوبت آلوئه‌ورا در زمان‌های مختلف طی فرایند خشک‌شدن (13200، 9600، 6000، 2400، 1200 ثانیه) اندازه‌گیری شد. نتایج آزمایشگاهی جهت به‌دست آوردن دو مدل بی‌بعد براساس تئوری باکینگهام برای دو روش مختلف خشک‌شدن مورداستفاده قرار گرفت. به‌این‌منظور سه گروه بی‌بعد مستقل شناسایی و سپس رابطه گروه بی‌بعد وابسته با هر کدام از گروه‌های مستقل به‌دست آورده شد. سرانجام دو مدل بی‌بعد برای دو روش مختلف خشک شدن با مشارکت اثر همه‌ی گروه‌های بی‌بعد مستقل بر گروه بی‌بعد وابسته ایجاد و ارزیابی شدند. میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب تعیین (R2)، انحراف نسبی میانگین (MRD) و میانگین خطای انحراف (MBE) برای دو حالت خشک شدن اسمزی همرفتی و همرفتی به‌ترتیب عبارتند از: 0185/0، 99/0، 05/0، 034/0 و 027/0، 98/0، 061/0، 051/0. بنابراین مدل‌های بی‌بعد به‌دست آمده می‌توانند با دقت نسبتاً خوبی محتوای رطوبت ژل آلوئه‌ورا را حین خشک‌شدن پیش‌بینی کنند.
