TY - JOUR ID - 39267 TI - بررسی خواص فیزیکوشیمیایی موسیلاژ بامیه و مقایسه کارآیی استخراج دو روش حلال و فوق بحرانی JO - مجله پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران JA - IFSTRJ LA - fa SN - 1735-4161 AU - کرانی, فاطمه AU - سرگلزایی, جواد AD - گروه مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 17 IS - 2 SP - 379 EP - 392 KW - گیاه بامیه KW - بهینه‌سازی KW - حلال KW - فوق بحرانی KW - پلی‌ساکارید DO - 10.22067/ifstrj.2020.39267 N2 - خواص درمانی بامیه از پلی‌ساکاریدهای موجود در غلاف می‏‌باشد که قسمت اعظم آن در بخش لزجی گیاه وجود دارد و موسیلاژ خوانده می‌شود. بخش اعظم موسیلاژ از کربوهیدرات‌ها تشکیل شده است و خاصیت اصلی آن در مواجه شدن با مولکول‌های آب است که به‌صورت ژل در می‌آید و در صنایع مختلف کاربرد دارد. موسیلاژ در صنایع غذایی به‌عنوان پایدارکننده و امولسیفایر کاربرد دارد و در صنایع داروسازی برای کنترل آزادسازی قرص‌‏ها و تولید شربت استفاده می‌‏شود. هدف از این تحقیق بهینه‌سازی شرایط استخراج موسیلاژ از بامیه به دو روش حلال و روش فوق بحرانی جهت یافتن نقاط بهینه استخراج می‌‏باشد. به‌منظور به‌دست آوردن مدل ریاضی و یافتن بیشترین تأثیر پارامتر‏ها بر پاسخ از روش سطح پاسخ استفاده شده است. در روش استخراج با حلال متغیرهای دما، زمان و نسبت حلال به ماده جامد برای رسیدن به حداکثر میزان بازده، به‌ترتیب ˚C 60، min 224 و 48 به‌دست آمدند و دما و نسبت حلال به ماده جامد به‌ترتیب بیشترین تأثیر را بر بازده استخراج داشت. در روش استخراج فوق بحرانی دما، فشار و زمان به‌عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند و برای رسیدن به حداکثر بازده به‌ترتیب ˚C 50، bar 5/25 و min 135 به‌دست آمد. میزان بازده موسیلاژ استخراجی در نقطه بهینه در روش استخراج با حلال 42/5 و در روش فوق بحرانی 69/1 درصد بود. درصد بازده استخراج موسیلاژ در روش فوق بحرانی کمتر از روش خیساندن شد، اما میزان حلال مصرفی و زمان استخراج در روش خیساندن بیشتر از روش فوق بحرانی بود. عصاره حاصل از روش فوق بحرانی توسط GC-MS آنالیز شد و نتیجه حاکی از حضور پلی‌ساکاریدها در نمونه می‌باشد. UR - https://ifstrj.um.ac.ir/article_39267.html L1 - https://ifstrj.um.ac.ir/article_39267_d2929c1ac874f5b5276e24d3e5093d88.pdf ER -