نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امیر پورفرزاد ¹
• محمدباقر حبیبی نجفی ¹
• محمدحسین حدادخداپرست ¹
• محمد حسن زاده خیاط ²

¹ گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

² دانشگاه علوم پزشکی مشهد

چکیده

فروکتان‌ها گروهی از الیگو و پلی ساکاریدهای تشکیل‌شده از فروکتوز هستند که به‌علت دارا بودن ویژگی‌های مفید تغذیه‌ای و عملکردی به‌طور گسترده‌ای در جهان مورداستفاده قرار می‌گیرند. گیاه سریش ازجمله گیاهانی می‌باشد که از دیرباز در امور صنعتی و طب سنتی استفاده می‌شده و یکی از منابع ارزشمند فروکتان به‌شمار می‌رود، اما همچنان اطلاعات کمی در مورد نحوه استخراج فروکتان از این گیا، موجود است. در این تحقیق از روش رویه پاسخ و طرح باکس بنکن به‌منظور بررسی تأثیر زمان (5-40 دقیقه) و دمای استخراج (40-90 درجه سانتی‌گراد) و نسبت آب به ماده جامد (30:1–50:1) بر راندمان استخراج فروکتان از سریش، درجه پلیمریزاسیون، درجه خلوص و نیز بهینه‎سازی فرآیند استخراج آبی، استفاده گردید. برای توصیف بازده استخراج، درجه پلیمریزاسیون و درجه خلوص از مدل‌های درجه دوم استفاده و کارایی آن موردتأئید قرار گرفت. سپس، مدل به‌دست آمده جهت یافتن بهترین شرایط فرآیند با بیشترین بازده استخراج و درجه خلوص، استفاده گردید. نتایج نشان داد، در صورتی‌که زمان استخراج 38/28 دقیقه، دمای استخراج 88 درجه سانتی‌گراد و نسبت آب به ماده جامد 50:1 باشد، بیشترین بازده استخراج (10/54 درصد) و درجه خلوص (58/32 درصد) حاصل می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

• استخراج
• روش سطح پاسخ
• سریش
• فروکتان