نشریه پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران

مقاله پژوهشی

تأثیر ترکیبی بسته‌بندی تحت خلاء و عصاره چای سبز بر تغییرات کیفی ماهی قباد (Scomberomorus guttatus) طی نگهداری در یخچال

فاطمه خدری؛ آی ناز خدانظری

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 533-542

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.39226

چکیده

در پژوهش حاضر تأثیر بسته‌بندی تحت خلاء بر تغییرات کیفی ماهی قباد (Scomberomorus guttatus) نگهداری‌شده با و بدون عصاره چای سبز (1 گرم‌بر‌لیتر، عصاره چای سبز) در طی نگهداری در یخچال (ºC 1±4) به‌مدت 10 روز مورد ... بیشتر در پژوهش حاضر تأثیر بسته‌بندی تحت خلاء بر تغییرات کیفی ماهی قباد (Scomberomorus guttatus) نگهداری‌شده با و بدون عصاره چای سبز (1 گرم‌بر‌لیتر، عصاره چای سبز) در طی نگهداری در یخچال (ºC 1±4) به‌مدت 10 روز مورد مطالعه قرار گرفت. آزمون‌های میکروبی (بار باکتریایی کل و سرمادوست) بیانگر تأثیر ضدمیکروبی عصاره چای سبز بود. آزمون‌های شاخص اکسیداسیون چربی (پراکسید، تیوباربیتوریک اسید) نیز حاکی از کمتر بودن میزان اکسیداسیون در نمونه‌های ماهی حاوی عصاره چای سبز و بسته‌بندی تحت خلاء نسبت به نمونه شاهد و ماهی نگهداری‌شده در بسته‌بندی تحت خلاء بود (05/0>P). میزان TVB-N و pH در تمام نمونه‌ها افزایش نشان داد که در نمونه‌های ماهی حاوی عصاره چای سبز و بسته‌بندی تحت خلاء نسبت به نمونه شاهد و ماهی نگهداری‌شده در بسته‌بندی تحت خلاء دارای مقدار اندکی می‌باشد (05/0>P). نتایج حاصل از ارزیابی حسی نشان داد که ویژگی بافت، بو، طعم، رنگ و پذیرش کلی تمامی تیمارها و نمونه شاهد با گذشت زمان کاسته شد. نمونه‌های دارای بسته‌بندی تحت خلاء به‌طور معنی‌دار بهتر از نمونه شاهد بود. عصاره چای سبز به‌همراه بسته‌بندی تحت خلاء می‌تواند تغییرات شیمیایی و میکروبی را کاهش دهد. بنابراین، ماهی‌های نگهداری‌شده با عصاره چای سبز پیش از بسته‌بندی تحت خلاء کمترین کاهش کیفیت را طی نگهداری در یخچال داشتند.

مقاله پژوهشی

استفاده از یخ خشک در حذف طعم گس میوه خرمالو

اورنگ خادمی؛ یونس نعمتی میرک

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 543-555

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.40974

چکیده

گسی میوه در خرمالو یک صفت نامطلوب است که کاهش آن مستلزم برداشت میوه در زمان رسیدگی کامل و نرم شدن میوه می‌باشد. با این حال برداشت میوه در زمان بلوغ تجاری و رفع گسی با استفاده از ترکیبات مناسب می‌تواند ... بیشتر

مقاله پژوهشی

برآورد مقایسه‌ای پارامترهای Lab* از داده‌های RGB عکس دیجیتالی با استفاده از دستگاه سنجش رنگ IMG-Pardazesh

سید علی جعفرپور

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 556-564

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.43517

چکیده

رنگ و ویژگی‌های ظاهری سطح یک ماده غذایی به‌عنوان اولین پارامترهایی هستند که توسط مصرف‌کننده مورد قضاوت قرار گرفته و مبنای رد یا قبول آن ماده می‌باشد. در این پژوهش کارآیی دستگاه IMG-Pardazesh در خصوص اندازه‌گیری ... بیشتر رنگ و ویژگی‌های ظاهری سطح یک ماده غذایی به‌عنوان اولین پارامترهایی هستند که توسط مصرف‌کننده مورد قضاوت قرار گرفته و مبنای رد یا قبول آن ماده می‌باشد. در این پژوهش کارآیی دستگاه IMG-Pardazesh در خصوص اندازه‌گیری رنگ در مقایسه با سیستم CIE L*ab، سیستم Hunter lab و سیستم استاندارد Patch Tool مورد ارزیابی قرار گرفت. بر این مبنا میزان عددی همبستگی (R2) موجود بین سه پارامتر L*، a* و b* به‌دست آمده از دستگاه IMG-Pardazesh در مقایسه باسیستم CIE L*ab به‌ترتیب معادل 996/0، 998/0، و 980/0 و در مقایسه با داده‌های Hunter lab معادل 983/0، 981/0، و 871/0 و با داده‌های نرم افزار Patch-color دارای میزان همبستگی (R2) معادل 935/0، 881/0 و 953/0 بود. در خصوص دستگاه اندازه‌گیری رنگ IMG-Pardazesh از بین ارزش عددی پارامترهای رنگ L*a*b*، و مقایسه آن با داده‌های سیستم CIE L*ab کاملا مشهود است که شاخص خطای جذر میانگین مربعات RMSD در تمامی پارامترها با اختلاف جزئی کمتر بوده و در مقایسه با سیستم Hunter lab به‌جز پارامتر a در سایر پارامترها دارای ارزش عددی بسیار پایین‌تری بود. به‌علاوه محاسبه خطای نرمال شده‌ی میانگین‌ها نشان‌دهنده وجود خطای به‌مراتب بالاتر در تمامی پارامترها در سیستم CIE L*ab و خطای بسیار بالاتر در دو پارامتر L* و b* در سیستم Hunter lab می‌باشد. نتیجه اینکه بر مبنای این شاخص نیز می‌توان پی برد که دستگاه IMG-Pardazesh از میزان خطای کمتری در برآورد پارامترهای رنگ در مقایسه با سایر سیستم‌ها برخوردار می‌باشد.

مقاله پژوهشی

بررسی فعالیت آنتی‌اکسیدانی اسید پاراهیدروکسی بنزوئیک و استر متیل آن در روغن ماهی کیلکا و امولسیون روغن در آب آن

نجمه ملااحمدی بهراسمان؛ رضا فرهوش؛ علی شریف

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 565-571

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.39745

چکیده

در پژوهش حاضر، ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی، ساختار اسید چربی و پایدارسازی روغن ماهی کیلکا بررسی شد. اسید پاراهیدروکسی بنزوئیک، استر متیل آن و آلفا-توکوفرول به‌عنوان شاهد مثبت، با یکدیگر مقایسه شدند. 200 ... بیشتر در پژوهش حاضر، ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی، ساختار اسید چربی و پایدارسازی روغن ماهی کیلکا بررسی شد. اسید پاراهیدروکسی بنزوئیک، استر متیل آن و آلفا-توکوفرول به‌عنوان شاهد مثبت، با یکدیگر مقایسه شدند. 200 پی‌پی‌ام از آنتی‌اکسیدان‌های مذکور به روغن تخلیص‌شده اضافه شد و شرایط رژیم سینتیکی اکسایش در سه دمای 35، 45 و 55 درجه سانتی‌گراد مهیا گردید. پس از رصد مداوم اکسایش طی زمان توسط آزمون پراکسید، نمودار تغییرات پراکسید نسبت زمان ترسیم و دوره القاء و شاخص‌های سینتیکی F،ORR و A محاسبه شدند. به‌منظور بررسی عملکرد آنتی‌اکسیدان‌ها در محیط آبی، امولسیون ده درصد روغن در آب تهیه و 200 پی‌پی‌ام آنتی اکسیدان به آن اضافه شد و روند اکسایش آن در دمای 55 درجه سانتی‌گراد پایش گردید. نتایج آزمایش تعیین ساختار اسید چربی نشان داد ساختار اسیدچربی این روغن، حاوی انواع غیراشباع، اشباع و چندغیراشباع (عمدتاً اسیدهای لینولئیک، ایکوزاپنتانوئیک و دوکوزاهگزانوئیک) است. دما تأثیر معنی‌داری بر روند اکسایش روغن داشت. پاراهیدروکسی متیل بنزوات اندکی بیش از اسید پاراهیدروکسی بنزوئیک پایداری اکسایشی روغن را افزایش داد. آلفا-توکوفرول در مقایسه با سایر آنتی‌اکسیدان‌ها عملکرد بهتری داشت. عملکرد پاراهیدروکسی متیل بنزوات نسبت به شاهد، در امولسیون بهتر بود.

مقاله پژوهشی

بهینه‌یابی شرایط استخراج آبی بتاگلوکان از جو بدون پوشینه رقم لوت به روش سطح پاسخ

آرش کوچکی؛ عبدالله همتیان سورکی؛ محمد الهی؛ سید محمد علی رضوی

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 572-587

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.41416

چکیده

در این پژوهش تأثیر شرایط استخراج شامل زمان، نسبت حلال به آرد جو و pH بر ویژگی‌های فیزیکوشیمایی، رفتار جریان، پایدارکنندگی کف و امولسیون و رنگ بتاگلوکان استخراج‌شده از دانه جو بدون پوشینه رقم لوت توسط ... بیشتر در این پژوهش تأثیر شرایط استخراج شامل زمان، نسبت حلال به آرد جو و pH بر ویژگی‌های فیزیکوشیمایی، رفتار جریان، پایدارکنندگی کف و امولسیون و رنگ بتاگلوکان استخراج‌شده از دانه جو بدون پوشینه رقم لوت توسط طرح مرکب مرکزی و به روش سطح پاسخ تعیین گردید. نتایج تجزیه و تحلیل آماری و ضرایب مدل‌ها نشان داد که مدت زمان استخراج، نسبت حلال به آرد جو و pH اثر معنی‌داری بر بازدهی و خلوص بتاگلوکان، پایداری کف و امولسیون، ضریب قوام (k)، شاخص رفتار جریان (n) و مولفه های رنگی a ،*L* و b* داشت. افزایش زمان استخراج و نسبت حلال به آرد جو اثر مطلوبی بر بازدهی و خلوص بتاگلوکان استخراج‌شده گذاشت که این امر خود موجب بهبود خاصیت قوام‌دهندگی و ویژگی‌های رفتار جریان آن شد. از طرفی با افزایش قدرت قوام‌دهندگی بتاگلوکان، توانایی پایدارکنندگی سیستم‌های کف و امولسیون نیز افزایش یافت. افزایش pH موجب کاهش بازدهی استخراج و افزایش خلوص بتاگلوکان گردید. بهترین شرایط استخراج زمانی حاصل شد که زمان استخراج 90 دقیقه، نسبت حلال به آرد جو 10 به 1 و pH، 33/7 بود. در این نقطه بهینه، بازدهی استخراج، 12/4 درصد؛ خلوص، 11/69 درصد؛ پایداری کف، 95/86 درصد؛ پایداری امولسیون، 77/88 درصد؛ ضریب قوام، Pa.sn 51/1؛ شاخص رفتار جریان، 62/0؛ L*، 42/73 ؛ a*، 81/0 و b*، 72/8 بود.

مقاله پژوهشی

فعالیت آنتی‌اکسیدانی اسیدهای وانیلیک و سیرینجیک در روغن ماهی کیلکا و امولسیون روغن در آب آن

نجمه ملااحمدی بهراسمان؛ رضا فرهوش؛ سعید جانی؛ علی شریف

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 588-595

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.41187

چکیده

پایداری اکسایشی روغن ماهی کیلکا در حضور دو مشتق اسید فنلی (وانیلیک و سیرینجیک) مورد بررسی قرارگرفت. آلفا- توکوفرول به‌عنوان شاهد مثبت در نظرگرفته شد. دو خصوصیت مهارکنندگی رادیکال آزاد دی‌پی‌پی‌اچ و ... بیشتر پایداری اکسایشی روغن ماهی کیلکا در حضور دو مشتق اسید فنلی (وانیلیک و سیرینجیک) مورد بررسی قرارگرفت. آلفا- توکوفرول به‌عنوان شاهد مثبت در نظرگرفته شد. دو خصوصیت مهارکنندگی رادیکال آزاد دی‌پی‌پی‌اچ و قطبیت نسبی آنتی‌اکسیدان‌های مذکور اندازه‌گیری شد. روغن به روش کروماتوگرافی جذبی تخلیص و 200 پی‌پی‌ام از آنتی‌اکسیدان‌های موردمطالعه به آن اضافه شد و شرایط رژیم سینتیکی در دمای 55 درجه سانتی‌گراد برقرار گردید. در طول زمان گرم‌خانه‌گذاری در فواصل زمانی معیّن از روغن نمونه‌برداری و عدد پراکسید اندازه گیری شد. روند اکسایش امولسیون 10درصد نیز در همان دما بررسی شد. نتایج نشان داد اسید سیرینجیک با وجود قطبیت نسبی بالا و نیز قدرت مهارکنندگی بالایی که داشت، عملکرد آن در روغن تحت برهم‌کنش‌های درون مولکولی کاهش یافت و از فرضیه معروف "تناقض قطبی" تبعیت ننمود. کارایی آنتی‌کسیدانی اسید سیرینجیک در امولسیون نسبت به روغن افزایش قابل‌توجهی نشان داد و مشابه آلفا- توکوفرول بود. قدرت مهارکنندگی رادیکال و فعالیت آنتی‌اکسیدانی اسید وانیلیک مشابه هم بود. به‌طورکلی امولسیفایر و عملیات تهیه امولسیون نسبت به آنتی اکسیدان، نقش پررنگ‌تری در پایداری اکسایشی روغن امولسیون‌شده داشتند.

مقاله پژوهشی

بررسی اثر ضدمخمری سویه‌های لاکتوباسیلوس پلانتاروم جدا شده از مراحل مختلف تولید پنیر لیقوان بر مخمر رودوتورولا موسیلوجینوسا به‌عنوان شاخص فساد آبمیوه

ندا نیری؛ محمد رضا عدالتیان دوم؛ محمدباقر حبیبی نجفی؛ معصومه بحرینی

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 596-608

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.37025

چکیده

هدف این تحقیق، بررسی اثر ضدمخمری سویه‌های لاکتوباسیلوس پلانتاروم جداشده از مراحل مختلف تولید پنیر لیقوان بر روی مخمر رودوتورولا موسیلوجینوسا واریته موسیلوجینوسا PTCC 5257)) به‌عنوان عامل فساد مخمری آبمیوه ... بیشتر هدف این تحقیق، بررسی اثر ضدمخمری سویه‌های لاکتوباسیلوس پلانتاروم جداشده از مراحل مختلف تولید پنیر لیقوان بر روی مخمر رودوتورولا موسیلوجینوسا واریته موسیلوجینوسا PTCC 5257)) به‌عنوان عامل فساد مخمری آبمیوه و بررسی تأثیر فاکتورهای تکنولوژیکی مانند تأثیر دما، pH و بررسی تأثیر آنزیم پروتیئناز K بر خواص ضدمخمری سویه‌های مزبور است. بدین‌منظور از 19 سویه،که 3 سویه از شیر خام و 8 سویه از دلمه و 8 سویه از پنیر تازه لیقوان، استفاده شد. طیف فعالیت ضدمخمری، سویه‌ها توسط روش نقطه‌گذاری و روش نفوذ در چاهک تعیین شد، و به‌دنبال آن تعیین تأثیر فاکتورهای تکنولوژیکی یا فیزیکوشیمیایی مختلف از جمله درجه حرارت‌های (80 درجه سانتی‌گراد به مدت 1 ساعت، 100 درجه سانتی‌گراد به مدت 10 و 30 دقیقه، 121 درجه سانتی‌گراد به‌مدت 15 دقیقه (شرایط اتوکلاو)، pHهای 2 تا 7 و اثر آنزیم پروتئیناز K. نتایج حاصل نشان داد که سویه C28 دارای بالاترین خاصیت ضدمخمری در هر دو روش نقطه‌گذاری و نفوذ در چاهک بوده است، و با افزایش pH اثر ضدمخمری کاهش می‌یابد. در بررسی اثر دما، در شرایط اتوکلاو هیچ‌گونه هاله شفافی مشاهده نشد. تمامی جدایه‌های موردبررسی درحضور آنزیم پروتئیناز K خاصیت ضدمخمری خود را از دست دادند. درنهایت، می‌توان اینطور فرض کرد که سویه‌های ایزوله‌شده از مراحل مختلف تولید پنیر لیقوان یا عصاره فاقد سلول آن‌ها، به‌عنوان نگهدارنده زیستی در سیستم‌های غذای بخصوص در سیستم‌های غذایی اسیدی مانند آبمیوه، بکار روند.

مقاله پژوهشی

بررسی ویژگی‌های کلوئیدی نانو لیپوزوم‌های حاوی بتاکاروتن تولیدشده به روش حرارتی

بابک قنبرزاده؛ صحرا بشیری؛ حامد همیشه کار؛ جلال دهقان نیا

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 609-619

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.41745

چکیده

ریزپوشانی مواد غذا-دارو در حامل های لیپیدی، از جمله لیپوزوم ها، منجر به افزایش قابلیت زیست‌فراهمی مواد فعال، رهایش کنترل‌شده و دقیق آن‌ها، حفظ پایداری آن‌ها در برابر شرایط مختلف محیطی و حلالیت مواد ... بیشتر ریزپوشانی مواد غذا-دارو در حامل های لیپیدی، از جمله لیپوزوم ها، منجر به افزایش قابلیت زیست‌فراهمی مواد فعال، رهایش کنترل‌شده و دقیق آن‌ها، حفظ پایداری آن‌ها در برابر شرایط مختلف محیطی و حلالیت مواد فعال آبگریز در محیط آبی می‌شود. از جمله ترکیبات مغذی آبگریز با خاصیت آنتی‌اکسیدانی و پروویتامینی مفید، بتاکاروتن می‌باشد که خاصیت آبگریزی این ماده و نیز حساسیت بالا در شرایط مختلف محیطی کاربرد آن را برای غنی‌سازی مواد غذایی محدود کرده است. هدف از انجام این پژوهش تولید و بررسی نانولیپوزوم‌های حامل بتاکاروتن به روش گرمایی اصلاح‌یافته (مظفری اصلاح‌شده) و بررسی ویژگی‌های مهم کاربردی آن بود. اندازه ذرات نانولیپوزوم‌های حامل بتاکاروتن در غلظت‌های مختلف لستین، کوچک‌تر از 500 نانومتر به‌دست آمد و برای غلظت‌های بهینه لستین، 84-64 نانومتر تعیین شد. استفاده از فیتواسترول (گامااوریزانول)، جهت حفظ پایداری غشای سیستم‌های لیپوزومی، موجب کاهش اندازه ذرات در غلظت‌های مختلف لستین گردید. به‌طور مثال در غلظت 200 میلی‌گرم لستین اندازه ذرات از 88 نانومتر به 64 نانومتر کاهش یافت. همچنین گامااوریزانولِ مورداستفاده در لیپوزوم، روی کارایی ریزپوشانیِ بتاکاروتن مؤثر نبود و در هر دو سیستم کارایی حدود 89 درصد محاسبه شد. پایداری لیپوزوم‌های بدون گاما اوریزانول و حاوی آن، بر اساس پتانسیل زتا که معیاری برای دافعه الکترواستاتیک و پایداری است، مناسب به‌دست آمد.

مقاله پژوهشی

تولید و بررسی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی فیلم ایزوله پروتئین سویا -کتیرا

حمیده سپردار؛ ابراهیم رحیمی؛ ایمان شهابی قهفرخی؛ بهزاد آقابراری

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 620-629

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.42629

چکیده

به‌دلیل آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از مواد بسته‌بندی پلاستیکی و زیست‌تخریب‌ناپذیر تحقیقات زیادی برای تولید بسته‌بندی‌های زیست‌‌تخریب‌پذیر انجام شده است. فیلم تهیه‌شده از ایزوله پروتئین سویا ... بیشتر به‌دلیل آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از مواد بسته‌بندی پلاستیکی و زیست‌تخریب‌ناپذیر تحقیقات زیادی برای تولید بسته‌بندی‌های زیست‌‌تخریب‌پذیر انجام شده است. فیلم تهیه‌شده از ایزوله پروتئین سویا (SPI) یک پلیمر زیست‌تخریب‌پذیر است که دارای ارزش تغذیه‌ای بسیار بالایی است که اخیراً به‌عنوان یک ماده بسته‌بندی زیست‌سازگار موردتوجه قرار گرفته است. ازسوی دیگر کتیرا (TG) به‌عنوان یک صمغ گیاهی با خصوصیات مکانیکی خوب مطرح است. در این تحقیق اثر افزودن کتیرا به‌عنوان بهبود‌دهنده خصوصیات کاربردی بیوپلیمر در سه سطح 1/0، 3/0، 5/0 (W/W) استفاده شد و تأثیر آن بر روی خصوصیات مکانیکی، حلالیت در آب، محتوای رطوبت، جذب آب، نفوذپذیری نسبت به بخار آب و رنگ فیلم ایزوله پروتئین سویا موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش کتیرا و کاهش میزان ایزوله پروتئین سویا مقاومت کششی و میزان رطوبت فیلم افزایش ولی ازدیاد طول تا نقطه شکست، حلالیت در آب فیلم، میزان جذب آب و نفوذپذیری نسبت به بخار آب فیلم کاهش یافت. در پارامترهای L، a و اندیس سفیدی بیشترین مقدار مربوط به نمونه کتیرا: ایزوله پروتئین سویا (5/0: 5/4 ) و در پارامترb ، تغییر رنگ واندیس زردی بیشترین مقدار مربوط به نمونه کتیرا: ایزوله پروتئین سویا (1/0: 9/4) بود.

مقاله پژوهشی

تاثیر روش‌های مختلف پخت بر تغییرات اسیدهای چرب آزاد، تیوباربیتوریک اسید، فلزات سنگین (نیکل، کروم، کبالت، کادمیوم، سرب) و خواص حسی ماهی آمور (Ctenopharyngodonidella)

آی ناز خدانظری؛ سارا گل گلی پور؛ کمال غانمی

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 630-638

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.43025

چکیده

این پژوهش با هدف تأثیرروش‌های پخت (بخارپز، آب‌پز، مایکروویو، سرخ کردن تابه‌ای، سرخ کردن عمیق) بر تغییرات اسیدهای چرب آزاد، تیوباربیتوریک اسید، فلزات سنگین (کبالت، سرب، کادمیوم، کروم، نیکل) و خواص حسی ... بیشتر

مقاله پژوهشی

ریزپوشانی روغن نعناع (Menthaspicata) با استفاد از نشاسته اصلاح‌شده

ستاره حسین زاده؛ آرام بستان؛ محمدحسین حدادخداپرست؛ محبت محبی

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 639-651

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.52033

چکیده

روغن برگ گیاه نعناع یکی از انواع طعم‌دهنده‌های طبیعی و غیرمحلول در آب بوده که به‌علت دارا بودن ویژگی‌های آروماتیک خاص از اهمیت ویژه‌‌ای در صنایع غذایی برخوردار است. در این پژوهش ریزپوشانی روغن نعناع ... بیشتر روغن برگ گیاه نعناع یکی از انواع طعم‌دهنده‌های طبیعی و غیرمحلول در آب بوده که به‌علت دارا بودن ویژگی‌های آروماتیک خاص از اهمیت ویژه‌‌ای در صنایع غذایی برخوردار است. در این پژوهش ریزپوشانی روغن نعناع با هدف سهولت در مصرف، افزایش حلالیت و محافظت در برابر عوامل محیطی، به روش خشک‌کردن پاششی موردبررسی قرار گرفت. به این منظور امولسیونی شامل 5/2% روغن نعناع و نشاسته اصلاح‌شده به‌عنوان ماده دیواره به نسبت 10%، 20% و 30% آماده، سپس در خشک‌کن پاششی با دمای 10±180 درجه سانتی‌گراد خشک شد. ویژگی‌های امولسیون اولیه از جمله اندازه ذرات، ساختار، پایداری و ویژگی‌های ریزکپسول‌ها از جمله اندازه ذرات، توزیع اندازه ذره، رطوبت، حلالیت، ساختار، راندمان درون‌پوشانی و نیمه عمر موردبررسی قرار گرفت. اندازه ذرات امولسیون بین 8/1 تا 3/3 میکرومتر بود و غلظت ماده دیواره تأثیر معنی‌داری بر اندازه ذرات داشت. تأثیر غلظت ماده دیواره بر پایداری امولسیون نیز معنی‌دار بود و با افزایش غلظت، پایداری در برابر خامه‌ای شدن افزایش یافت. اندازه کپسول‌های حاوی روغن نعناع بین 2/1 تا 5/2 میکرومتر بود. راندمان درون‌پوشانی با افزایش غلظت دیواره به‌شکل معنی‌داری افزایش پیدا کرد. افزایش غلظت ماده دیواره و کاهش دما به شکل معنی‌داری سبب افزایش نیمه عمر ریزکپسول‌ها شد. کلیه ریزکپسول‌ها در آب به خوبی حل شده، محلولی شفاف ایجاد نمودند.

مقاله پژوهشی

تشخیص آسیب‌های سطحی ناشی از صدمات مکانیکی میوه انبه رقم کلک سرخ با استفاده از تکنیک پردازش تصاویر رنگی

محمودرضا گلزاریان؛ منصوره شمیلی؛ امید دوستی ایرانی؛ پیمان آذر کیش

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 652-662

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.51714

چکیده

سیستم بینایی ماشین یکی از ابزارهای قدرتمند به‌منظور خودکار کردن روش‌های درجه‌بندی محصولات کشاورزی است. در این تحقیق با استفاده از پردازش تصاویر رنگی تهیه‌شده از میوه انبه به تشخیص خرابی‌های ظاهری ... بیشتر سیستم بینایی ماشین یکی از ابزارهای قدرتمند به‌منظور خودکار کردن روش‌های درجه‌بندی محصولات کشاورزی است. در این تحقیق با استفاده از پردازش تصاویر رنگی تهیه‌شده از میوه انبه به تشخیص خرابی‌های ظاهری ناشی از صدمات مکانیکی پرداخته‌شده است. برای این منظور از میان ۸۰ عدد انبه با بازرسی چشمی تعداد ۶۰ نمونه انبه که بر روی آن‌ها لکه‌های سیاه‌رنگ ناشی از آسیب‌های مکانیکی در حین برداشت و جابجایی به وجود آمده بود، تشخیص داده شدند و از هر میوه در شرایط نوردهی یکسان تصویربرداری شد. با استخراج ویژگی‌های رنگی در سه مدل رنگی RGB، HSI و L*a*b* و مقایسه آماری داده‌ها مشخص شد که ویژگی‌های رنگی G و 0.16G/0.5R در محیط رنگی RGB به‌ترتیب با دقت ۹۰% و ۶/۹۱% و ویژگی‌های رنگی a* و 0.16L*-a* از فضای رنگی L*a*b* به‌ترتیب با دقت ۳۳/۹۳% و ۱۰۰% قادر به تشخیص بافت آسیب‌دیده می‌باشند. درصد مساحت استخراج‌شده از هر نمونه به‌عنوان معیاری برای درجه‌بندی میوه انبه مورداستفاده قرار گرفت. با استفاده از روش خوشه‌بندی K میانگین نمونه‌ها به دو دسته تقسیم‌بندی شدند و نقطه برش بین این دو دسته با استفاده از منحنی راک برابر با ۱۱/۳ بدست آمد. مساحت منحنی راک برابر با ۱ بدست آمد که نشان‌دهنده قدرت تفکیک بالای خوشه‌بندی است.

مقاله پژوهشی

تأثیر غلظت‌های مختلف گلیسرول بر ویژگی‌های فیلم ترکیبی بر پایه پلی وینیل الکل- صمغ قدومه شیرازی

لیلا منجذب مرودشتی؛ مسعود یاورمنش؛ آرش کوچکی

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 663-677

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.53473

چکیده

فیلم زیست‌تخریب‌پذیر ترکیبی با استفاده از پلی‌وینیل الکل- صمغ قدومه شیرازی با نسبت 60 به 40 با افزودن شش غلظت مختلف گلیسرول (%70-20) به روش قالب‌گیری ساخته شد. ویژگی‌های فیلم شامل ضخامت، دانسیته، میزان ... بیشتر فیلم زیست‌تخریب‌پذیر ترکیبی با استفاده از پلی‌وینیل الکل- صمغ قدومه شیرازی با نسبت 60 به 40 با افزودن شش غلظت مختلف گلیسرول (%70-20) به روش قالب‌گیری ساخته شد. ویژگی‌های فیلم شامل ضخامت، دانسیته، میزان رطوبت، جذب رطوبت، حلالیت در آب، زاویه تماس قطره آب، رنگ، نرخ عبور بخار آب و خواص مکانیکی آن‌ها مورداندازه‌گیری قرار گرفت. درضمن از آزمون‌های طیف‌سنج مادون‌قرمز و میکروسکوپ الکترونی نیز برای بررسی برهم‌کنش‌های شیمیایی و ویژگی‌های ریزساختار فیلم‌ها استفاده شد. افزایش غلظت گلیسرول به‌طور معنی‌داری (05/0 >P) باعث افزایش ضخامت، میزان رطوبت، جذب رطوبت، حلالیت در آب، دانسیته، شفافیت، کاهش زاویه تماس، نفوذپذیری به بخار آب و کدورت گردید. افزایش غلظت گلیسرول بر پارامترهای رنگ نیز اثر گذاشت، به‌طوری‌که میزان روشنایی و زردی فیلم را به‌ترتیب از 90 به 4/94 و از 5/0 به 3/1 افزایش و میزان قرمزی را از 9/0 به 5/0 کاهش داد. به‌طورکلی فاکتورهای رنگی شامل اندیس سفیدی، اندیس زردی و میزان اشباعیت رنگ افزایش و اختلاف رنگ نمونه‎ها با پلیت سفید کاهش یافت. آزمون مکانیکی فیلم‌ها نشان داد که مقاومت کششی از 6/64 به 2/13 و مدول یانگ نیز از 892 به 85/156 مگاپاسکال کاهش و درصد کشیدگی از 1/2 به 47/15 درصد افزایش یافت. افزایش غلظت گلیسرول، نفوذپذیری به بخار آب را تا بیش از 7/4 برابر افزایش داد. با افزایش غلظت گلیسرول تغییر اندکی در ساختار فیلم‌ها مشاهده شد. فیلم‌ها با نسبت بالاتر گلیسرول تصاویر ریزساختار با سطوح یکنواخت و بدون منفذی را نشان دادند.

مقاله پژوهشی

تأثیر نانوپرکننده های دی اکسیدتیتانیم و مونت موریلونیت بر ویژگی‌های توپوگرافی، حرارتی و نوری فیلم‌های زیست نانوکامپوزیت بر پایه نشاسته

سید امیر اولیایی؛ بابک قنبرزاده؛ علی اکبر مویدی؛ فرهنگ عبّاسی

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 678-695

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.44022

چکیده

در این پژوهش، فیلم‌های زیست نانو کامپوزیت نشاسته‌ی نرم‌شده (PS) حاوی نانولایه‌های دو بعدی سدیم مونت موریلونیت (MMT) و نانوذرات سه بُعدی دی اکسید تیتانیم (TiO2) به روش قالب ریزی تهیه شدند. توپوگرافی سطح و ... بیشتر در این پژوهش، فیلم‌های زیست نانو کامپوزیت نشاسته‌ی نرم‌شده (PS) حاوی نانولایه‌های دو بعدی سدیم مونت موریلونیت (MMT) و نانوذرات سه بُعدی دی اکسید تیتانیم (TiO2) به روش قالب ریزی تهیه شدند. توپوگرافی سطح و ساختار شیمیایی فیلم‌ها توسط میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM) و طیف سنجی فروسرخ (FT-IR) مطالعه گردید. در آمیزه‌ی دوجزئی PS-MMT، لایه‌های ورقه‌ای شده‌ی نانورس، به‌طور یکنواخت در ماتریس پلیمری پخش شده‌اند. تصاویر سه بعدی میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM) توزیع یکنواخت‌تر نانورس و TiO2، زبری کمتر و سطح صاف‌تر ماتریس PS-3% MMT-TiO2 نسبت به فیلم‌های دوجزئی PS-3%MM را نشان داد. وجود پیوندهای هیدروژنی و برهم‌کنش‌های الکترواستاتیک بین نانورس و TiO2 با یکدیگر و با زنجیرهای نشاسته توسط پیک‌های مربوط به پیوند C-O-H در 1-cm 1142 و 1-cm 990 و افزایش پهنای باند و شدت جذب در ناحیۀ 1-cm800-500 در طیف سنجی فروسرخ (FT-IR) تأیید گردید. نتایج آزمون گرماسنج پویشی تفاضلی (DSC) نشان داد، افزایش غلظت TiO2 فیلم‌های PS-3%MMT باعث افزایش دمای ذوب و دمای انتقال شیشه ای (Tg) به‌ترتیب از 1/295 تا 3/306 درجه سانتی‌گراد و از 1/199 تا 6/207 درجه سانتی‌گراد گردیده است. افزایش غلظت نانورس تأثیر معنی‌داری بر پارامترهای رنگی فیلم نداشت، اما با افزایش 1% محتوی TiO2 در فیلم حاوی 3% نانورس، اختلاف رنگ کلی (ΔE) و اندیس سفیدی (WI) فیلم ها به‌ترتیب %6/86 و 76% افزایش یافته و از میزان سرخی وزردی آن‌ها کاسته شد. به‌منظور بررسی کدورت و رفتار جذب پرتوهای نوری از اسپکتروفتومتری UV-Vis در دامنه طول موج nm 200-800 استفاده شد. نتایج نشان داد که می‌توان فیلم نانوکامپوزیتی حاصل را به‌عنوان ماده بسته‌بندی جهت حفاظت از محتویات در برابر پرتوهای نور UV و مرئی بکار برد.

مقاله پژوهشی

بهینه‌سازی شرایط استخراج قلیایی فیبر از سبوس‌برنج با روش سطح پاسخ

سارا رهبران؛ اعظم اعرابی

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 696-705

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.51185

چکیده

در این پژوهش استخراج فیبر از سبوس برنج در حضور هیدروکسیدسدیم به‌عنوان یک محیط قلیایی و در ظرف واکنش تحت فشار انجام گرفت. روش سطح پاسخ در قالب طرح مرکب مرکزی برای دستیابی به یک مدل بر اساس سه متغیر شامل ... بیشتر

کوتاه پژوهشی

تأثیر دما و میزان ماده جامد محلول بر خصوصیات فیزیکی حرارتی عصاره مالت

فاطمه حیدری دلفارد؛ مسعود تقی زاده؛ سید محمد علی رضوی

دوره 12، شماره 5 ، آذر و دی 1395، صفحه 706-715

https://doi.org/10.22067/ifstrj.v12i5.38767

چکیده

تعیین خواص حرارتی-فیزیکی عصاره مالت جهت تخمین سرعت انتقال حرارت، تولید، حمل‌ونقل و نگهداری همچنین ارزیابی و مدل‌سازی فرایندهایی از قبیل خشک کردن و تغلیظ ضروری است. در این پژوهش خواص حرارتی–فیزیکی ... بیشتر

دوره 18 (1401)

دوره 17 (1400)

دوره 16 (1399)

دوره 15 (1398)

دوره 14 (1397)

دوره 13 (1396)

دوره 12 (1395)

دوره 11 (1394)

دوره 10 (1393)

دوره 9 (1392)

دوره 8 (1391)

دوره 7 (1390)

دوره 6 (1389)

دوره 5 (1388)

دوره 4 (1387)

دوره 3 (1386)

دوره 2 (1385)

دوره 1 (1384)

دوره و شماره: دوره 12، شماره 5 - شماره پیاپی 41، آذر و دی 1395

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده