مقاله پژوهشی
محسن قدس روحانی؛ سید علی مرتضوی؛ مصطفی مظاهری طهرانی
چکیده
در این تحقیق از مخلوط شیرسویا و ناتراوه فراپالایش شیرگاو برای تولید پنیر فتای فراپالایش شده استفاده شد. به عنوان ماده منعقدکننده به طور همزمان از رنت برای انعقاد پروتئین‌های شیرگاو و کلرورکلسیم برای انعقاد پروتئین‌های شیر سویا استفاده شد. نمونه ها از نظر صفات فیزیکی (آزمون آنالیزپروفیل بافت و آزمون نفوذ)، صفات شیمیایی (کل مواد جامد، ...
بیشتر
در این تحقیق از مخلوط شیرسویا و ناتراوه فراپالایش شیرگاو برای تولید پنیر فتای فراپالایش شده استفاده شد. به عنوان ماده منعقدکننده به طور همزمان از رنت برای انعقاد پروتئین‌های شیرگاو و کلرورکلسیم برای انعقاد پروتئین‌های شیر سویا استفاده شد. نمونه ها از نظر صفات فیزیکی (آزمون آنالیزپروفیل بافت و آزمون نفوذ)، صفات شیمیایی (کل مواد جامد، پروتئین و چربی) و صفات حسی (طعم و بافت) در طی دورة نگهداری دو ماهه در فاصلههای زمانی 3، 20، 40 و 60 روز پس از تولید، مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ویژگی های فیزیکی در طی دورة نگهداری کاهش یافت؛ که این کاهش هم در مورد آزمون آنالیزپروفیل بافت و هم آزمون نفوذ ملاحظه گردید. ضمن این که شباهت زیادی بین نتایج حاصل از این دو آزمون در خصوص صفات مشابه وجود داشت. ولی ویژگی‌های شیمیایی و حسی محصول در طول مدت نگهداری تغییر محسوسی نکرد؛ به گونه ای که نمره طعم و بافت در آخرین روز همچنان بالاتر از حد میانی بوده و محصول پس از دو ماه نگهداری به خوبی قابل مصرف بود.
واژه های کلیدی: شیر سویا، ناتراوه، کلرورکلسیم، دوره نگهداری، پنیر
مقاله پژوهشی
فاطمه حسنی؛ مجید جوانمرد؛ فرزانه گروسی
چکیده
فیلم و پوشش خوراکی لایه نازکی از مواد خوراکی است که توسط فرآیندهای مناسب صنعت غذا ساخته شده و برای دستیابی به اهدافی نظیر بهبود کیفیت و افزایش ماندگاری برروی محصول غذایی قرار می گیرد. پوشش دهی میوه جات و سبزیجات تازه با پوشش های خوراکی روشی مناسب برای حفظ کیفیت آنها و جلوگیری از بروز ضایعات می باشد. در این پژوهش، با استفاده از پوششی ...
بیشتر
فیلم و پوشش خوراکی لایه نازکی از مواد خوراکی است که توسط فرآیندهای مناسب صنعت غذا ساخته شده و برای دستیابی به اهدافی نظیر بهبود کیفیت و افزایش ماندگاری برروی محصول غذایی قرار می گیرد. پوشش دهی میوه جات و سبزیجات تازه با پوشش های خوراکی روشی مناسب برای حفظ کیفیت آنها و جلوگیری از بروز ضایعات می باشد. در این پژوهش، با استفاده از پوششی بر پایه پروتئین آب پنیر و روغن سبوس برنج ماندگاری کیوی (A. deliciosa) که میوه ای حساس به اتیلن است، در مدت یک ماه انبارداری مورد بررسی قرار گرفته است. این پوشش با تهیه یک محلول 10 درصد از کنستانتره پروتئین آب پنیر در آب مقطر تهیه شده و گلیسرول به عنوان نرم کننده استفاده شده است. روغن سبوس برنج در مقادیر0، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد اضافه گردیده است. کیوی در دمای 20 درجه سانتیگراد و به روش غوطه وری پوشش داده شده و به مدت یک ماه در شرایط دمایی 8 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 80 تا 85 درصد نگهداری شده است. یک گروه میوه به عنوان شاهد و بدون پوشش در نظر گرفته شده است. آزمونهایی چون تعیینpH ، تعیین اسیدیته قابل تیتر، سنجش بافت، رنگ سنجی، تعیین مواد جامد محلول، کنترل وزن بطور منظم و هفتگی و آزمون های حسی طعم و پذیرش عمومی در پایان انبارداری انجام شده است. نتایج نشان داده است که میوه های پوشش داده شده در مقایسه با گروه شاهد افت وزن کمتری داشته اند. در بخش رنگ سنجی کیوی های پوشش داده شده دارای ال استار بالاتر و فاکتورهای بی استار، آ استار و آ-بی استار پائین تر از شاهد بوده است. در آزمون های حسی میوه های پوشش داده شده امتیاز بیشتری کسب کرده اند و مقبول تر بوده اند. همچنین میوه پوشش داده شده دارای بافت سفت تر نسبت به شاهد بوده است.
واژه های کلیدی: کیوی، پوشش خوراکی، کنسانتره پروتئین آب پنیر، روغن سبوس برنج، ماندگاری
مقاله پژوهشی
مهدی ذوالفقاری؛ بهاره شعبان پور؛ علی شعبانی؛ فرهاد شیرانی بیدآبادی
چکیده
ماهی فیتوفاگ گونه اصلی در سیستم پرورش ماهیان گرمابی در ایران است که با اندازه های مختلف و قیمت های متفاوت به بازار عرضه می-شود. هدف از این پژوهش مقایسه ارزش غذایی و بررسی تناسب ارزش تغذیه ای و ریالی گروه های وزنی مختلف ماهی فیتوفاگ در فصل بهار می-باشد. بدین منظور ماهی فیتوفاگ در اندازه های بازاری تهیه و میزان ماده خشک، چربی، پروتئین، ...
بیشتر
ماهی فیتوفاگ گونه اصلی در سیستم پرورش ماهیان گرمابی در ایران است که با اندازه های مختلف و قیمت های متفاوت به بازار عرضه می-شود. هدف از این پژوهش مقایسه ارزش غذایی و بررسی تناسب ارزش تغذیه ای و ریالی گروه های وزنی مختلف ماهی فیتوفاگ در فصل بهار می-باشد. بدین منظور ماهی فیتوفاگ در اندازه های بازاری تهیه و میزان ماده خشک، چربی، پروتئین، خاکستر و بازده فیله آن ها تعیین و شاخص تناسب ارزش تغذیه ای و ریالی (NP) و شاخص تفاوت قیمت توجیه شده بر اساس میزان ماده خشک (PDdm) برای گروه های وزنی مختلف محاسبه گردید. طبق نتایج به دست آمده وزن های سنگین تر ماهی فیتوفاگ حاوی رطوبت کمتر، چربی و انرژی بیشتری هستند (01/0>p)، اما هر سه گروه به لحاظ محتوای پروتئین و خاکستر مشابه هستند (05/0p) برای ماده خشک، پروتئین، خاکستر و انرژی دارد. شاخص NP برای همه ی اجزاء تغذیه ای، به جز چربی (05/0>p)، بین گروه وزنی متوسط و سنگین مشابه بود (05/0
مقاله پژوهشی
الناز میلانی؛ هاشم پورآذرنگ؛ شهرزاد وطن خواه؛ حنه وکیلیان
چکیده
اینولین به علت ویژگی‌های عملکردی نظیر جایگزینی چربی و شکر، ایجاد احساس دهانی و همچنین بهبود بافت و خصوصیات سلامت زایی خود به عنوان یک ماده ی پری بایوتیک به طور بسیار گسترده ای در غذاهای عملگر در سطح جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیب زمینی ترشی یکی از منابع ارزشمند اینولین می‌باشد. در این تحقیق از متدولوژی رویه ی پاسخ و طرح مرکب ...
بیشتر
اینولین به علت ویژگی‌های عملکردی نظیر جایگزینی چربی و شکر، ایجاد احساس دهانی و همچنین بهبود بافت و خصوصیات سلامت زایی خود به عنوان یک ماده ی پری بایوتیک به طور بسیار گسترده ای در غذاهای عملگر در سطح جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیب زمینی ترشی یکی از منابع ارزشمند اینولین می‌باشد. در این تحقیق از متدولوژی رویه ی پاسخ و طرح مرکب مرکزی به منظور بررسی تأثیر زمان ( ۵-۴٠ دقیقه)، نسبت آب به ماده ی جامد (12:1- 5:1) و دما (٤٠-٩٠ درجه سانتی گراد) بر راندمان اینولین استخراج شده از غده ی سیب زمینی ترشی و بهینه سازی فرایند استخراج اینولین بهره گرفته شد. بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق، نسبت آب به ماده ی جامد، دما و زمان به ترتیب موثرترین فاکتورها بر استخراج اینولین بودند. بر اساس آزمایشهای انجام شده شرایط بهینه ی استخراج اینولین جهت حصول بیشینه ی راندمان۷۱٤٩/٤۲ درصد؛ دمای ۶٤/۷۶ درجه ی سانتی گراد، نسبت آب به ماده ی جامد ۱۲ و زمان ٩٠/۲٣ دقیقه تعیین گردید.
واژه‌های کلیدی: اینولین، استخراج، سیب زمینی ترشی، متدولوژی رویه سطح پاسخ
مقاله پژوهشی
الهام اسدپور؛ سید مهدی جعفری؛ علیرضا صادقی ماهونک؛ محمد قربانی
چکیده
در این پژوهش، ترکیب شیمیایی و ویژگی‌های عملکردی آرد نخود، عدس، لوبیاقرمز و لوبیا چیتی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد این حبوبات دارای ترکیب شیمیایی متفاوتی نسبت به یکدیگر بودند طوریکه میزان پروتئین و چربی نخود از همه بیشتر (به ترتیب، 4/43 و 17/5 درصد) و پس از آن، عدس، لوبیا قرمز و لوبیاچیتی قرار دارند. در بررسی مقادیر پروتئین محلول، ...
بیشتر
در این پژوهش، ترکیب شیمیایی و ویژگی‌های عملکردی آرد نخود، عدس، لوبیاقرمز و لوبیا چیتی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد این حبوبات دارای ترکیب شیمیایی متفاوتی نسبت به یکدیگر بودند طوریکه میزان پروتئین و چربی نخود از همه بیشتر (به ترتیب، 4/43 و 17/5 درصد) و پس از آن، عدس، لوبیا قرمز و لوبیاچیتی قرار دارند. در بررسی مقادیر پروتئین محلول، نتایج جالبی بدست آمد بطوریکه در تمام نمونه‌ها، pH حداقل حلالیت پروتئین حدود 4 تعیین گردید اما درمورد آرد نخود، لوبیا قرمز و لوبیا چیتی، نقطه حداقل حلالیت پروتئین دومی نیز دیده شد. ظرفیت جذب آب، در مورد آرد لوبیا قرمز دارای بیشترین مقدار بود (15/146 درصد) و پس از آن به ترتیب، عدس، لوبیا چیتی و نخود قرار گرفتند. روند تغییرات جذب آب در 4 نمونه مورد آزمایش با اعمال pH و غلظت نمک نیز یکسان بوده است. افزایش غلظت نمک باعث کاهش خاصیت جذب آب در نمونه‌ها گردید. خاصیت جذب روغن، ویژگی عملکردی بعدی بود. دراین رابطه، لوبیاقرمز دارای بیشترین میزان جذب روغن (1/92 درصد) و عدس دارای کمترین میزان (45/80 درصد) می باشد.
واژه‌های کلیدی: حبوبات، ویژگی‌های عملکردی، مقدار پروتئین محلول، ترکیب شیمیایی
مقاله پژوهشی
زهرا امام جمعه
چکیده
در این پژوهش اثر سه پیش تیمار آنزیم بری با آب داغ، بخار آب و غوطه‌وری در محلول متابی سولفیت پتاسیم در ترکیب با سه روش خشک کردن هوای داغ، تحت خلاء و روش ترکیبی مایکروویو همراه با هوای داغ بر روی سینتیک خشک کردن، بافت، رنگ، ظرفیت و سرعت باز جذب آب ورقه های قارچ دکمه‌ای (Agaricus bisporus) مورد بررسی قرار گرفت. خصوصیات بافتی قارچ های دکمه‌ای ...
بیشتر
در این پژوهش اثر سه پیش تیمار آنزیم بری با آب داغ، بخار آب و غوطه‌وری در محلول متابی سولفیت پتاسیم در ترکیب با سه روش خشک کردن هوای داغ، تحت خلاء و روش ترکیبی مایکروویو همراه با هوای داغ بر روی سینتیک خشک کردن، بافت، رنگ، ظرفیت و سرعت باز جذب آب ورقه های قارچ دکمه‌ای (Agaricus bisporus) مورد بررسی قرار گرفت. خصوصیات بافتی قارچ های دکمه‌ای در طول خشک کردن و باز جذب آب به کمک بافت سنج (Texture analyzer) اندازه‌گیری شد. تغییرات رنگ نمونه در طول خشک کردن و پس از باز جذب آب به کمک رنگ سنج هانتر لب (Hunterlab colorimeter) ارزیابی شد. نتایج نشان داد در طول خشک کردن سختی نمونه‌های قارچ افزایش می‌یابد. پیش تیمار متابی سولفیت پتاسیم، ساختار و سرعت باز جذب آب نمونه‌های خشک شده را بهبود می‌دهد اما اثر متفاوتی بر روی رنگ دارد. انرژی مایکروویو زمان خشک کردن را کاهش می‌دهد و می‌تواند ساختار، رنگ و بافت نمونه نهایی را نیز متعادل کند. با توجه نوع پیش تیمار اعمال شده قبل از خشک کردن اثر تیمار مایکروویو بر رنگ متفاوت بود. نمونه‌های مایکروویو شده همچنین بالاترین سرعت باز جذب آب را در بین نمونه ها نشان داد.
واژه های کلیدی: قارچ، خشک کردن مایکروویو همراه با هوای داغ، تغییرات رنگ، خصوصیات بافتی، ظرفیت و سرعت بازجذب آب
مقاله پژوهشی
سهیل امیری؛ مهران اعلمی؛ راحیل رضایی
چکیده
در این تحقیق تأثیر هیدروکلوئید دانه اسفرزه در غلظت های 1/0، 15/0 و 2/0 درصد بر ویژگی های ماست کم چرب مورد بررسی قرار گرفت. ماست های حاوی غلظت های مختلف هیدروکلوئید اسفرزه به لحاظ ویژگی های فیزیکوشیمیایی، بافتی و حسی در زمان‌های 1، 7 و 15 روز پس از نگهداری، با نمونه های کنترل (کنترل مثبت حاوی 3% چربی و کنترل منفی حاوی 2/0 % چربی) ...
بیشتر
در این تحقیق تأثیر هیدروکلوئید دانه اسفرزه در غلظت های 1/0، 15/0 و 2/0 درصد بر ویژگی های ماست کم چرب مورد بررسی قرار گرفت. ماست های حاوی غلظت های مختلف هیدروکلوئید اسفرزه به لحاظ ویژگی های فیزیکوشیمیایی، بافتی و حسی در زمان‌های 1، 7 و 15 روز پس از نگهداری، با نمونه های کنترل (کنترل مثبت حاوی 3% چربی و کنترل منفی حاوی 2/0 % چربی) مورد مقایسه قرار گرفت. افزودن این هیدروکلوئید به ماست تأثیر چندانی بر pH و اسیدیته نمونه‌ها نداشت (05/0 p>). مقدار آب اندازی نمونه های حاوی هیدروکلوئید کمتر از نمونه های کنترل بود و با افزایش زمان نگهداری میزان آب اندازی روند نزولی داشت به طوری که پایین ترین میزان آب اندازی در نمونه های با 15 روز نگهداری مشاهده شد. نمونه های حاوی هیدروکلوئید ویسکوزیته بالاتری در مقایسه با نمونه‌های کنترل داشتند و بالاترین ویسکوزیته در نمونه حاوی اسفرزه 2/0 و پس از 15 روز نگهداری مشاهده شد. نتایج حاصل از ارزیابی حسی نیز نشان داد که افزودن هیدروکلوئید دانه اسفرزه در سطح 1/0 درصد باعث بهبود ویژگی های حسی ماست شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که می توان از هیدروکلوئید دانه اسفرزه جهت بهبود ویژگی های ماست کم چرب بهره برد.
واژه‌های کلیدی: ماست کم چرب، هیدرو کلوئید، اسفرزه، آب اندازی، ویسکوزیته
مقاله پژوهشی
سلیمان عباسی؛ زهره حمیدی
چکیده
یکی از را ه‌های افزایش ماندگاری ماست و افزایش قابلیت‌های کاربردی این فرآورده، خشک کردن و تهیه پودر آن می‌باشد. اغلب برای این منظور از خشک کن انجمادی با هزینه بالا استفاده می‌شود که تقریباً توجیه اقتصادی ندارد. به‌همین دلیل، در پژوهش حاضر توانایی خشک کن مایکروویو-خلاء به‌عنوان روشی جایگزین برای خشک کردن ماست بدون چربی مورد ارزیابی ...
بیشتر
یکی از را ه‌های افزایش ماندگاری ماست و افزایش قابلیت‌های کاربردی این فرآورده، خشک کردن و تهیه پودر آن می‌باشد. اغلب برای این منظور از خشک کن انجمادی با هزینه بالا استفاده می‌شود که تقریباً توجیه اقتصادی ندارد. به‌همین دلیل، در پژوهش حاضر توانایی خشک کن مایکروویو-خلاء به‌عنوان روشی جایگزین برای خشک کردن ماست بدون چربی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور، نمونه های ماست با ضخامت های 2/2، 2/4 و 2/6 میلی متر به‌وسیله تیمارهای ترکیبی فشار مطلق (60، 200، 400، 600 و 800 میلی بار) و توان های مختلف مایکروویو (35، 130 و 260 وات) در یک خشک‌کن طراحی شده در آزمایشگاه خشک گردید. یافته ها نشان داد که زمان خشک شدن با خشک کن مایکروویو-خلاء در مقایسه با خشک کن انجمادی تجاری برای ضخامت 2/2 میلی متر حدود 80% کوتاه تر بود. هم چنین، افزایش یا کاهش خلاء تأثیر قابل ملاحظه‌ای در زمان خشک شدن نداشت در حالی که، توان و ضخامت تأثیر قابل توجهی روی زمان خشک شدن نشان دادند. در ضمن، از لحاظ شاخص های کیفی، به جز شاخص رنگ و چگالی حجمی تفاوت معنی داری بین پودرهای تولید شده با این دو روش مشاهده نشد ولی رنگ پودر تهیه شده با خشک‌کن انجمادی و چگالی حجمی پودر تهیه شده با خشک کن مایکروویو-خلاء از مطلوبیت بهتری برخوردار بودند. در بین پودرهای تولید شده نیز پودر تهیه شده در شرایط توان مایکروویو 35 وات و فشار مطلق 60 میلی بار به دلیل رنگ مناسب به عنوان بهترین تیمار شناخته شد. یافته های این بررسی نشان داد که خشک کن مایکرویو-خلاء توانایی تولید پودر ماست و دیگر پودرهای غذایی را داراست و به‌طور بالقوه جایگزین مناسبی برای خشک کن انجمادی می‌باشد.
واژه های کلیدی: ماست، ماندگاری، خشک کن، مایکروویو، کیفیت
مقاله کوتاه
مریم رواقی؛ مصطفی مظاهری طهرانی؛ احمد آسوده
چکیده
آرد سویا محصولی پروتئینی با حداقل فرآوری در میان سایر محصولات پروتئینی سویاست که به دلیل فواید تغذیه ای، قیمت پایین و خصوصیات عمل کنندگی مطلوب در صنایع غذایی مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و مقایسه خصوصیات عمل کنندگی آردهای سویا بدست آمده از چهار فرآیند صنعتی متداول تولید آرد سویا در کشور؛ شامل آرد بدون ...
بیشتر
آرد سویا محصولی پروتئینی با حداقل فرآوری در میان سایر محصولات پروتئینی سویاست که به دلیل فواید تغذیه ای، قیمت پایین و خصوصیات عمل کنندگی مطلوب در صنایع غذایی مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و مقایسه خصوصیات عمل کنندگی آردهای سویا بدست آمده از چهار فرآیند صنعتی متداول تولید آرد سویا در کشور؛ شامل آرد بدون چربی، آرد برشته، آرد کم چرب و آرد کامل سویا بود. آرد های حاصل به دلیل تفاوت در فرآیند تولید و میزان حرارت اعمال شده تفاوت معنی داری به لحاظ پخش پذیری پروتئین (که تعیین کننده میزان باقی ماندن بازدارنده های تریپسین در محصول است و امکان استفاده از آن را تعیین می کند) و محتوای چربی داشتند که این امر خود بر سایر خصوصیات عمل کنندگی تأثیرگذار بوده است. کاهش شاخص پخش پذیری در اثر برشته کردن آرد باعث کاهش خصوصیات عمل کنندگی همچون کف کنندگی (ظرفیت و پایداری)، امولسیون کنندگی (اندیس فعالیت و پایداری)، ظرفیت نگهداری آب، جذب چربی و پخش پذیری مواد جامد شد. مقایسه آرد کم چرب و آرد کامل نشان داد که افزایش محتوای چربی نیز منجر به کاهش ظرفیت نگهداری آب، جذب چربی، پایداری امولسیون کنندگی و پخش پذیری مواد جامد گردید. تأثیر منفی چربی بر خصوصیات عمل کنندگی (به جز شاخص پخش پذیری مواد جامد) معادل و یا بیشتر از تأثیر کاهش پخش پذیری پروتئین بود.واژه های کلیدی: آرد بدون چربی، آرد برشته، آرد کامل، آرد کم چرب، خصوصیات عمل کنندگی، سویا
مقاله کوتاه
صدیقه عباسی؛ سید محمود موسوی؛ محبت محبی
چکیده
هدف اصل این مقاله بدست آوردن و بررسی داده های آزمایشگاهی مربوط به خشک کردن پیاز به کمک خشک کن غیر مداوم کابینتی و مدلسازی این فرآیند است. برای انجام این کار تعدادی مدل تجربی و رگرسیونی جهت برازش داده های آزمایشگاهی در نظر گرفته شده اند. از بررسی داده های آزمایشگاهی نتیجه می شود که خشک کردن پیاز فقط در ناحیه شدت نزولی اتفاق می افتد. این ...
بیشتر
هدف اصل این مقاله بدست آوردن و بررسی داده های آزمایشگاهی مربوط به خشک کردن پیاز به کمک خشک کن غیر مداوم کابینتی و مدلسازی این فرآیند است. برای انجام این کار تعدادی مدل تجربی و رگرسیونی جهت برازش داده های آزمایشگاهی در نظر گرفته شده اند. از بررسی داده های آزمایشگاهی نتیجه می شود که خشک کردن پیاز فقط در ناحیه شدت نزولی اتفاق می افتد. این داده ها با 12 مدل تجربی و 74 مدل رگرسیونی متفاوت برازش شدند که از بین این مدل ها، مدل تجربی میدیلی کوک برای آزمایشات انجام شده در دمای 60، 70 ،80 و 90 درجه سانتیگراد به عنوان بهترین مدل انتخاب شد. همچنین در میان مدلهای رگرسیونی، مدل چند جمله ای درجه 10 برای تمام آزمایشات به عنوان بهترین مدل انتخاب شده است. در کل می توان نتیجه گرفت که در همه آزمایشات بهترین مدل چند جمله ای اندکی بهتر از بهترین مدل تجربی است.واژه های کلیدی: خشک کردن، پیاز، مدلسازی، رطوبت
