شیمی مواد غذایی
حسن رضادوست؛ مریم منظری توکلی؛ صمد نژادابراهیمی؛ محمدرضا وظیفه شناس؛ محمدحسین میرجلیلی
چکیده
امروزه، استفاده از افزودنیهای طبیعی به‌عنوان جایگزینی برای افزودنیهای سنتزی در صنایع غذایی افزایش یافته است. در این مطالعه به بررسی پتانسیل عصاره پوست انار به‌عنوان یک افزودنی طبیعی غذایی پرداخته شد. پوست انار (Punica granatum L.) محصول جانبی میوه انار است که خواص تغذیهای، عملکردی و ضد عفونی کنندهای آن در ژنوتیپهای مختلف متفاوت ...
بیشتر
امروزه، استفاده از افزودنیهای طبیعی به‌عنوان جایگزینی برای افزودنیهای سنتزی در صنایع غذایی افزایش یافته است. در این مطالعه به بررسی پتانسیل عصاره پوست انار به‌عنوان یک افزودنی طبیعی غذایی پرداخته شد. پوست انار (Punica granatum L.) محصول جانبی میوه انار است که خواص تغذیهای، عملکردی و ضد عفونی کنندهای آن در ژنوتیپهای مختلف متفاوت است. فعالیت مهار رادیکال آزاد (DPPH)، محتوای فنل و فلاونوئید کل در پوست سی ژنوتیپ انار ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین به‌منظور یافتن تنوع در خصوصیات فیتوشیمیایی پوست ژنوتیپهای انار از دستگاه HPLC-DAD-MS استفاده و تعداد نه ترکیب فنلی شناسایی و تعیین مقدار شدند. ترکیبات اصلی پوست انار شامل پونیکالاژین β (7/48-48/20 میکروگرم بر میلیگرم)، پونیکالاژین α (1/30-9/13 میکروگرم بر میلیگرم) و الاژیک اسید (4/13-6/1 میکروگرم بر میلیگرم) میباشند. ژنوتیپ IPP23 (کابدار شیرین بهشهر) بیشترین مقدار ترکیبات فنلی در بین سایر ژنوتیپها را دارد. میزان ترکیبات فنلی کل (1/181- 4/66 میلیگرم گالیک اسید به ازای یک گرم پودر خشک گیاه)، ترکیبات فلاونوئیدی کل (1/144- 5/38 میلیگرم روتین به ازای یک گرم پودر خشک گیاه) و خاصیت آنتی‌اکسیدانی عصارههای مختلف 9/13-8/3 (میکروگرم در میلی‌لیتر) تعیین شدند. نتایج نشان میدهد که خاصیت آنتی‌اکسیدانی عصارههای پوست انار به‌طور قابل توجهی بالاتر از استاندارد گالیک اسید است. در نهایت در بین ژنوتیپهای مورد بررسی، ژنوتیپ IPP23 به‌عنوان منبع مهم افزودنیهای طبیعی تعیین شد.
شیمی مواد غذایی
مهشید زمانخانی؛ سهراب معینی؛ پیمان مهستی شتربانی؛ حسین میرسعیدقاضی؛ افشین جعفرپور
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضدمیکروبی عصاره گل گاوزبان (Echium amoenum L) و ختمی سیاه (Althaea rosea var. Nigra) بود. عصاره‌ها از طریق روش خیساندن و فراصوت با استفاده از آب یا متانول به‌دست آمد. سپس محتوای فنل و فلاونوئید، فعالیت مهار رادیکال‌های آزاد و ضدباکتریایی عصاره‌ها مورد بررسی قرار گرفت و آنالیز ترکیبات فنولی توسط دستگاه ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضدمیکروبی عصاره گل گاوزبان (Echium amoenum L) و ختمی سیاه (Althaea rosea var. Nigra) بود. عصاره‌ها از طریق روش خیساندن و فراصوت با استفاده از آب یا متانول به‌دست آمد. سپس محتوای فنل و فلاونوئید، فعالیت مهار رادیکال‌های آزاد و ضدباکتریایی عصاره‌ها مورد بررسی قرار گرفت و آنالیز ترکیبات فنولی توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا انجام گردید. نتایج به‌دست آمده نشان داد که یشترین میزان ترکیبات فنلی و آنتوسانین و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در روش FRAP در نمونه‌ای که به روش فراصوت و حلال آب استخراج شده است، مشاهده گردید و عصارههای استخراج شده با روش خیساندن و حلال متانول بیشترین میزان ترکیبات فلانوئیدی را دارا بودند. در بررسی فعالیت به دام‌اندازی رادیکال با دی فنیل پیکریل هیدرازیل، در هر دو عصاره به‌دست آمده به روش فراصوت غلظت کمتری IC50 تعیین گردید. نتایج حاصل از اثر مهارکنندگی عصاره‌ها بر فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز نشان داد که با افزایش غلظت عصاره اثر مهارکنندگی آن نیز افزایش یافت. مواد موثره شناسایی شده با دستگاه HPLC نشان داد که اسید سیرینجیک و اسید گالیک ماده موثره اصلی در عصاره ختمی سیاه و گل گاوزبان به‌ترتیب بودند. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق حاکی از آن بود که فعالیت ضدباکتریایی عصاره ختمی به‌طور معنی‌داری بیشتر از عصاره گل گاو زبان بوده است. این مطالعه پیشنهاد می‌کند که عصارههای گل گاو زبان و ختمی سیاه را می‌توان به‌عنوان یک نگهدارنده طبیعی در فرمول‌های غذایی گنجانید تا ویژگیهای ارتقادهنده سلامت آنها را بهبود بخشد.
فاطمه خدائیان؛ هاجر عباسی
چکیده
عسل، فرآورده‌ای حاصل از فعالیت زنبور عسل است که دارای ویژگیهای ارگانولپتیک مطلوب و ارزش تغذیهای بالا است. نوع گیاه، شرایط آب و هوایی منطقه و البته شرایط نگهداری محصول از جمله زمان و دمای نگهداری از عوامل تأثیرگذار بر کیفیت عسل هستند. در این پژوهش، پس از بررسی و مقایسه ویژگیهای کیفی (نسبت فروکتوز به گلوکز، محتوای ساکارز، پلیفنل، ...
بیشتر
عسل، فرآورده‌ای حاصل از فعالیت زنبور عسل است که دارای ویژگیهای ارگانولپتیک مطلوب و ارزش تغذیهای بالا است. نوع گیاه، شرایط آب و هوایی منطقه و البته شرایط نگهداری محصول از جمله زمان و دمای نگهداری از عوامل تأثیرگذار بر کیفیت عسل هستند. در این پژوهش، پس از بررسی و مقایسه ویژگیهای کیفی (نسبت فروکتوز به گلوکز، محتوای ساکارز، پلیفنل، هیدروکسی متیل فورفورال، رطوبت، اسیدیته آزاد، اسید لاکتونیک، اسیدیته کل، pH، رنگ، دیاستاز و هدایت الکتریکی) چهار نوع عسل ایرانی )گون، کنار، مرکبات و آویشن( جمع‌آوری شده به روش نمونه‌گیری تصادفی، تأثیر شرایط دمایی نگهداری (4، 23، 30 و 37 درجه سانتیگراد) به مدت 6 ماه متوالی، بر مهمترین ویژگیهای کیفی محصول (هیدروکسی متیل فورفورال، پلیفنل، pH، رنگ) مورد بررسی قرار گرفت. چهار نمونه مورد بررسی از جهت فاکتورهای مورد بررسی با یکدیگر تفاوت معنی‌داری نشان دادند (05/0≥P). بیشترین محتوای ساکارز در عسل کنار و بالاترین نسبت فروکتوز به گلوکز و pH در عسل گون مشاهده شد. عسل آویشن حاوی بالاترین فعالیت دیاستازی و ترکیبات اسیدی و کمترین مقدار رطوبت و pH و عسل کنار محتوای بالاترین میزان لاکتونیک اسید و هدایت الکتریکی بود. مطابق نتایج، اثر نوع عسل بر تمام متغیرهای وابسته در سطح آماری 05/0 معنیدار ارزیابی شد. بررسی تأثیر شرایط نگهداری نشان داد که با افزایش زمان و دمای نگهداری، شدت روشنایی و زاویه رنگ نمونه‌ها کاهش و شاخص شدت رنگ در همه انواع عسل افزایش می‌یابد. محتوای پلیفنل اکثر نمونه‌ها خصوصاً در شرایط نگهداری در دمای 37 درجه سانتیگراد تا ماه سوم و چهارم کاهش و پس از آن افزایش یافت. ذخیره‌سازی منجر به افزایش معنیدار محتوای هیدروکسی متیل فورفورال در نمونه‌ها شد. از این‌رو تعیین شرایط و مدت زمان مناسب نگهداری انواع عسل با توجه به ویژگیهای اولیه متفاوت آنها به منظور بهره‌مندی از بهترین خصوصیات کیفی این محصول ضرورت دارد.
ماکان دلفانیان؛ محمدحسین حدادخداپرست؛ سید محمد علی رضوی؛ رضا اسماعیل زاده کناری
چکیده
در این تحقیق از طرح مرکب مرکزی محوری قابل چرخش در روش سطح پاسخ برای بهینه‌یابی شرایط استخراج با فراصوت ترکیبات پلی‌فنلی پوست بنه (Pistacia atlantica subsp. Mutica) استفاده شد. پارامترهای زمان، دما و نسبت حلال اتانول/آب از پارامترهای مستقل بررسی‌شده برای بهینه‌یابی شرایط استخراج بودند. میزان ترکیبات پلی‌فنلی تام و قدرت آنتی‌اکسیدانی ...
بیشتر
در این تحقیق از طرح مرکب مرکزی محوری قابل چرخش در روش سطح پاسخ برای بهینه‌یابی شرایط استخراج با فراصوت ترکیبات پلی‌فنلی پوست بنه (Pistacia atlantica subsp. Mutica) استفاده شد. پارامترهای زمان، دما و نسبت حلال اتانول/آب از پارامترهای مستقل بررسی‌شده برای بهینه‌یابی شرایط استخراج بودند. میزان ترکیبات پلی‌فنلی تام و قدرت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها از نظر قدرت احیاکنندگی آهن (FRAP)، جذب رادیکال‌های آزاد DPPH و شاخص پایداری اکسایشی (OSI) تعیین شد. دادههای حاصل با معادلات درجه دوم با اثرات خطی، درجه دوم و متقابل فاکتورهای فرآیند بهخوبی سازگار بود. شرایط بهینه استخراج در زمان 91/26 دقیقه، دمای 42/50 درجه سانتیگراد و با نسبت اتانول 84/55 درصد ایجاد شد. میزان ترکیبات پلی‌فنلی تام و قدرت جذب رادیکال‌های آزاد DPPH، قدرت احیاکنندگی آهن (FRAP) و شاخص پایداری اکسایشی عصاره استخراجی در شرایط بهینه به‌ترتیب 47/304 میلیگرم گالیک اسید بر گرم، 47/72 درصد، 04/54 میلیمول بر 100 گرم و 55/8 ساعت بود. آنالیز عصاره بهینه با کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا (HPLC) حضور اپیکاتچین، کلروژنیک اسید، سیناپیک اسید، کافئیک اسید و گالیک اسید را شناسایی کرد.
