زیست فناوری مواد غذایی
بهروز علیزاده بهبهانی؛ مصطفی رحمتی جنیدآباد؛ محمد نوشاد
چکیده
پژوهش حاضر به‌منظور بررسی میزان فنول کل و فلاونوئید کل و همچنین فعالیت مهار رادیکال آزاد و ضد میکروبی عصاره اتانولی ریشه کهورک (Prosopis farcta ) انجام شد. عصاره اتانولی کهورک محتوای فنول بالایی را نشان داد (mg GAE/g 30/1 ± 58/145)، همچنین محتوای فلاونوئید کل آن mg QE/g 48/1 ± 37/72 بود. فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره اتانولی ریشه کهورک با استفاده از روش‌های ...
بیشتر
پژوهش حاضر به‌منظور بررسی میزان فنول کل و فلاونوئید کل و همچنین فعالیت مهار رادیکال آزاد و ضد میکروبی عصاره اتانولی ریشه کهورک (Prosopis farcta ) انجام شد. عصاره اتانولی کهورک محتوای فنول بالایی را نشان داد (mg GAE/g 30/1 ± 58/145)، همچنین محتوای فلاونوئید کل آن mg QE/g 48/1 ± 37/72 بود. فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره اتانولی ریشه کهورک با استفاده از روش‌های مختلف مهار رادیکالهای آزاد DPPH و ABTS و مهار زوال رنگ بتا-کاروتن به‌ترتیب برابر با 60/62، 82/71 و 50/54 درصد بود. فعالیت ضد باکتریایی عصاره کهورک در برابر باکتری‌های اشرشیا کلی، شیگلا دیسانتری، استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سوبتیلیس مطابق روش‌های دیسک دیفیوژن آگار و چاهک آگار نشان داد که فعالیت ضدمیکروبی عصاره وابسته به غلظت است و باکتری‌های شیگلا دیسانتری و استافیلوکوکوس اورئوس به‌ترتیب با کمترین و بیشترین قطر هاله عدم رشد، مقاوم‌ترین و حساس‌ترین سویه‌های باکتریایی در برابر عصاره بودند. حداقل غلظت مهارکنندگی عصاره اتانولی ریشه کهورک برای باکتری‌های اشرشیا کلی، شیگلا دیسانتری، استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سوبتیلیس به‌ترتیب 8، 8، 4 و 4 میلی‌گرم در میلیلیتر بود؛ درحالی‌که حداقل غلظت کشندگی برای باکتری‌های مذکور به‌ترتیب برابر با 128، 256، 32 و 64 میلی‌گرم در میلیلیتر بود.
فناوری مواد غذایی
معصومه سلامتیان؛ یونس زاهدی دیزج یکان؛ رضوان شاددل
چکیده
عصاره هندوانه کوهی سرشار از ترکیبات فنولی است که استفاده از آن بدلیل ناپایداری ترکیبات مذکور در شرایط محیطی و همچنین طعم تلخ یا گس آنها در مواد غذایی محدود شده است. روش‌های ریزپوشانی مانند استفاده از نانولیپوزوم‌ها یکی از ساده‌ترین راهکارهای موجود است. در این پژوهش پس از استخراج عصاره هندوانه کوهی به کمک امواج اولتراسوند و تعیین ...
بیشتر
عصاره هندوانه کوهی سرشار از ترکیبات فنولی است که استفاده از آن بدلیل ناپایداری ترکیبات مذکور در شرایط محیطی و همچنین طعم تلخ یا گس آنها در مواد غذایی محدود شده است. روش‌های ریزپوشانی مانند استفاده از نانولیپوزوم‌ها یکی از ساده‌ترین راهکارهای موجود است. در این پژوهش پس از استخراج عصاره هندوانه کوهی به کمک امواج اولتراسوند و تعیین میزان ترکیبات فنولی آن (328/6 میلی‌گرم معادل اسید گالیک در گرم وزن خشک)، نانولیپوزومهای حاوی عصاره هندوانه کوهی در نسبتهای وزنی 60-0، 50-10، 40-20 و 30-30 لستین- کلسترول تهیه شدند. سپس آزمونهای تعیین اندازه ذرات و پتانسیل زتا جهت تعیین خصوصیات آنها انجام شد. پس از تعیین کارایی ریزپوشانی، آزمون طیف‌سنجی مادون قرمز (FTIR) جهت بررسی واکنش‌های احتمالی عصاره هندوانه کوهی و فسفولیپید انجام گردید. شکل و اندازه نانولیپوزومهای با نسبت وزنی 60-0 لستین- کلسترول بارگذاری شده با عصاره هندوانه کوهی توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی (FESEM) مشاهده گردید. پایداری نمونه‌ها از طریق محاسبه میزان رهایش ترکیبات فنولی محصور شده در نانولیپوزوم‌ها در دمای محیط و در یک دوره 60 روزه مورد بررسی قرار گرفت. میانگین اندازه ذرات و توزیع اندازه ذرات برای نسبتهای مختلف به ترتیب در محدوده 25/164 -05/95 نانومتر و 51/0 -32/0 به دست آمد. میزان پتانسیل زتا نیز در محدوده 40/60- تا 55/68- قرار گرفت. ترکیبات فنولی پس از 60 روز در نانولیپوزومهای با نسبت وزنی 60-0 لستین- کلسترول 45/72% و در نانولیپوزومهای با نسبت وزنی 50-10 لستین- کلسترول 87/73% پایداری داشتند. نتایج نشان داد که مشکل ناپایداری ترکیبات فنولی که منجر به کاربرد محدود تجاری آنها می‌شود با ریزپوشانی قابل برطرف شدن است.
محمد حجتی؛ بهروز علیزاده بهبهانی
چکیده
در این پژوهش، عصاره گیاه بن‌سرخ با استفاده از حلال‌های متانول و آب و به‌کمک روش ماسراسیون استخراج شد. راندمان استخراج، ترکیبات فنول کل، فعالیت آنتیاکسیدانی (بر پایه مهار رادیکالهای 2 و 2-دی‌فنیل 1-پیکریل هیدرازیل (DPPH) و 2،2-آزینو بیس-3-اتیل بنزوتیازولین-6-سولفونیک اسید (ABTS)) و اثر ضدمیکروبی (بر پایه آزمونهای دیسک دیفیوژن آگار، ...
بیشتر
در این پژوهش، عصاره گیاه بن‌سرخ با استفاده از حلال‌های متانول و آب و به‌کمک روش ماسراسیون استخراج شد. راندمان استخراج، ترکیبات فنول کل، فعالیت آنتیاکسیدانی (بر پایه مهار رادیکالهای 2 و 2-دی‌فنیل 1-پیکریل هیدرازیل (DPPH) و 2،2-آزینو بیس-3-اتیل بنزوتیازولین-6-سولفونیک اسید (ABTS)) و اثر ضدمیکروبی (بر پایه آزمونهای دیسک دیفیوژن آگار، حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی) عصاره‌ها با یکدیگر مقایسه گردید. راندمان استخراج و میزان ترکیبات فنولی عصاره متانولی به‌ترتیب 10/7 درصد و mg GAE/g 28/88 بود، درحالی‌که برای عصاره آبی به‌ترتیب 6/4 درصد و mg GAE/g 29/68 بود. فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره آبی (برحسب رادیکالهای DPPH و ABTS به‌ترتیب mg/mL 28/2 و 98/2) به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از عصاره متانولی (برحسب رادیکالهای DPPH و ABTS به‌ترتیب mg/mL 33/5 و 12/7) بود که نشان می‌دهد وجود ترکیبات فنولی تنها عامل مؤثر بر ظرفیت آنتیاکسیدانی عصاره نمی‌باشد. میزان حداقل غلظت مهارکنندگی از رشد عصاره متانولی برای باکتری‌های Streptococcus pyogenes، Listeria innocua، Entrobacter aerogenes، Escherichia coli و Pseudomonas aeruginosa به‌ترتیب 68/4، 68/4، 75، 75/18 و 75/18 میلی‌گرم بر میلیلیتر بود، درحالی‌که برای عصاره آبی بن‌سرخ به‌ترتیب 68/4، 37/9، 75، 5/37 و 5/37 میلی‌گرم بر میلیلیتر بود. میزان حداقل غلظت کشندگی عصاره متانولی برای باکتری‌های Streptococcus pyogenes، Listeria innocua، Entrobacter aerogenes، Escherichia coli و Pseudomonas aeruginosa به‌ترتیب 75/18، 75/18، 150، 150 و 5/37 میلی‌گرم بر میلیلیتر بود، درحالی‌که برای عصاره آبی بن‌سرخ به‌ترتیب 5/37، 5/37، 300، 150 و 75 میلی‌گرم بر میلیلیتر بود. با توجه به نتایج، عصاره گیاه بن‌سرخ قابلیت استفاده به‌عنوان نگهدارنده طبیعی جهت جلوگیری از اکسیداسیون غذاهای حاوی اسیدهای چرب غیراشباع و همچنین کنترل رشد باکتری‌های بیماری‌زا و مولد فساد را دارا می‌باشد.
فاطمه فرزانه مقدم؛ جواد سرگلزایی؛ شادی بلوریان
چکیده
آنتیاکسیدانهای طبیعی اصولاً ترکیبات فنولی، پلی‌فنولی و کاروتنوئیدی هستند که در میوه درخت عناب یافت می‌شود. هدف از این مطالعه بهینه‌سازی شرایط استخراج ترکیبات فنولیک از میوه عناب به دو روش حلالی و روش سیال فوق بحرانی کربن دی‌اکسید جهت یافتن نقاط بهینه استخراج و کاهش میزان حلال مصرفی و ارزیابی فعالیت آنتیاکسیدانی عصارههای ...
بیشتر
آنتیاکسیدانهای طبیعی اصولاً ترکیبات فنولی، پلی‌فنولی و کاروتنوئیدی هستند که در میوه درخت عناب یافت می‌شود. هدف از این مطالعه بهینه‌سازی شرایط استخراج ترکیبات فنولیک از میوه عناب به دو روش حلالی و روش سیال فوق بحرانی کربن دی‌اکسید جهت یافتن نقاط بهینه استخراج و کاهش میزان حلال مصرفی و ارزیابی فعالیت آنتیاکسیدانی عصارههای استخراجی می باشد. در روش استخراج با حلال از طرح باکس بنکن با سه متغیر دما، زمان و نسبت حلال و در روش فوق بحرانی از طرح مرکب مرکزی با دو متغیر دما و فشار جهت بهینه‌سازی استفاده شده است. دما، زمان و نسبت حلالها در روش استخراج با حلال برای رسیدن به حداکثر میزان فنول کل به‌ترتیب برابر oC54/43، hr46/3 و 92/44 درصد بهدست آمد و نسبت حلال و دما بیشترین تاثیر را بر میزان فنول کل دارا بودند. همچنین دما و فشار در روش فوق بحرانی برای رسیدن به حداکثر میزان فنول کل برابر oC19/34 و bar 323 حاصل شد. میزان فنول کل استخراجی در نقطه بهینه در روش استخراج با حلال برابر 21/26 و در روش فوق بحرانی برابر 74/22 میلی‌گرم گالیک اسید به گرم عصاره خشک بود. در خصوص خاصیت آنتیاکسیدانی نیز IC50 در نقطه بهینه در روش استخراج با حلال برابر 6/581 و در روش فوق بحرانی برابر 8/532 بود. در هر دو روش میزان فنول کل رابطه مستقیم با فعالیت آنتیاکسیدانی داشت و روش فوق بحرانی با وجود برخورداری از میزان فنول کمتر دارای قدرت آنتیاکسیدانی بیشتری بود.
مهسا علیخانی فرادنبه؛ رضا اسماعیل زاده کناری؛ مریم قادری قهفرخی
چکیده
ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻨﺒﻊ ﻏﻨﻲ از ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت فنوﻟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ آنتیاکسیدانﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ بهشمار ﻣﻲآﻳﻨﺪ. آنتیاکسیدانﻫﺎ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﺧﻨﺜﻲ ﻛﻨﻨﺪه رادﻳﻜﺎلﻫﺎی آزاد ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻛﻪ از ﺷﻴﻮع بیماریهای مزمن و تخریب بسیاری از ﻣﻮاد ﻏـﺬاﻳﻲ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮی ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ. اﻳـﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت از ﭘﻮﺳﺖ ...
بیشتر
ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻨﺒﻊ ﻏﻨﻲ از ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت فنوﻟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ آنتیاکسیدانﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ بهشمار ﻣﻲآﻳﻨﺪ. آنتیاکسیدانﻫﺎ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﺧﻨﺜﻲ ﻛﻨﻨﺪه رادﻳﻜﺎلﻫﺎی آزاد ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻛﻪ از ﺷﻴﻮع بیماریهای مزمن و تخریب بسیاری از ﻣﻮاد ﻏـﺬاﻳﻲ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮی ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ. اﻳـﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت از ﭘﻮﺳﺖ کیوی ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﺨﺮاج ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﭘﺲ از ﺗﻬﻴﻪ پودر ﭘﻮﺳﺖ کیوی، عصارهﻫﺎ ﺑﻪ دو روش پروب و حمام فراصوت اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪﻧﺪ. اﺑﺘﺪا ﻣﻴﺰان فنول و ﻓﻼوﻧﻮﺋﻴﺪ کل ﻋﺼﺎرهها اﻧﺪازهﮔﻴـﺮی و بعد برای ارزیابی ﺧـﻮاص آنتیاکسیدانی ﻋﺼﺎرهﻫﺎی اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه از دو روش دی ﻓﻨﻴﻞ ﭘﻴﻜﺮﻳﻞﻫﻴﺪرازﻳﻞ (DPPH) و قدرت احیاکنندگی (FRAP) استفاده و با غلظت ۱/۰ میلی‌گرم در میلیلیتر آنتیاکسیدان مصنوعی TBHQ مقایسه شد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﻴﺰان فنول و ﻓﻼوﻧﻮﺋﻴﺪ کل در عصاره استخراج UPAE-KP بیشتر از UBAE-KP اﺳﺖ. نتایج آزمون به داماندازی رادیکالهای آزاد DPPH نشان داد که غلظت مهار ۵۰% UPAE-KP و UBAE-KP به‌ترتیب دارای مقادیر 0۶۷/۰±۲/۰ و 0۳۵/۰±۲۸/۰ میلی‌گرم در میلیلیتر است. همچنین در قدرت احیاکنندگی، میزان جذب برای UPAE-KP بیشتر از UBAE-KP بود. ﻋﺼﺎرهﻫﺎی ﭘﻮﺳﺖ کیوی استخراج شده با هر دو روش فراصوت، ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آنتیاکسیدانی ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒـﻮﻟﻲ را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ، با این تفاوت که UPAE-KP نسبت به UBAE-KP فعالیت آنتیاکسیدانی بالاتری را داشت. بنابراین، عصاره پوست کیوی ﻣﻲﺗﻮاند ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻨبع ﻣﻔﻴﺪی ﺑﺮای ﺗﺄﻣﻴﻦ آنتیاکسیدانهای ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
عادله محمدی؛ سعیده عربشاهی دلویی؛ کیریاکی زینویادو؛ چاریس گالاناکیس
چکیده
ترکیبات فنولی کل و خصوصیات آنتیاکسیدانی عصاره متانولی، اتانولی، استونی و آبی اولئوگم رزین کندر توسط روش‌های مختلف مهار رادیکالهای آزاد DPPH، قدرت احیاءکنندگی، ظرفیت آنتیاکسیدانی کل و آزمون رنسیمت موردارزیابی قرار گرفت. عصارههای مختلف فعالیت آنتیاکسیدانی متفاوتی را بروز دادند. عصاره متانولی حاوی بیشترین ترکیبات ...
بیشتر
ترکیبات فنولی کل و خصوصیات آنتیاکسیدانی عصاره متانولی، اتانولی، استونی و آبی اولئوگم رزین کندر توسط روش‌های مختلف مهار رادیکالهای آزاد DPPH، قدرت احیاءکنندگی، ظرفیت آنتیاکسیدانی کل و آزمون رنسیمت موردارزیابی قرار گرفت. عصارههای مختلف فعالیت آنتیاکسیدانی متفاوتی را بروز دادند. عصاره متانولی حاوی بیشترین ترکیبات فنولی بود و ظرفیت آنتیاکسیدانی بالاتری را در تمامی آزمونهای انجامگرفته نشان داد. علاوهبراین، همه عصاره‌ها توانستند پایداری اکسایشی روغن سویا را در آزمون رنسیمت بهبود بخشند. براساس نتایج بهدست آمده، می‌توان از اولئوگم رزین کندر به‌عنوان منبعی بالقوه از آنتیاکسیدانهای طبیعی استفاده نمود.
محمد دولت‌آبادی؛ زینب رفتنی امیری؛ رضا اسماعیل زاده کناری
چکیده
در این پژوهش، تاثیر سه منطقه شاهرود، بندر گز و هزار جریب از شمال ایران و سه روش استخراج غرقابی، ماکروویو و اولتراسوند در چهار زمان مختلف استخراج بر میزان ترکیبات فنولی استخراجی و خواص آنتیاکسیدانی عصاره پوست سبز گردو با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت.برای تعیین معنی‌داربودن تاثیر هر یک از فاکتورها ...
بیشتر
در این پژوهش، تاثیر سه منطقه شاهرود، بندر گز و هزار جریب از شمال ایران و سه روش استخراج غرقابی، ماکروویو و اولتراسوند در چهار زمان مختلف استخراج بر میزان ترکیبات فنولی استخراجی و خواص آنتیاکسیدانی عصاره پوست سبز گردو با آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت.برای تعیین معنی‌داربودن تاثیر هر یک از فاکتورها به تنهایی و اثر متقابل آن ها، دادهها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و سپس میانگینها با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال(P
عادله محمدی؛ سعیده عربشاهی دلویی
چکیده
در این پژوهش ترکیبات فنولی اولئوگم رزین کندر توسط حلال‌های مختلف (متانول، اتانول و استون) به‌روش غرقابی استخراج گردید، سپس میزان ترکیبات فنولی به‌روش فولین سیوکالتو محاسبه شد و فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره‌ای که بالاترین مقدار ترکیبات فنولی را به خود اختصاص داده بود (عصاره متانولی، 23/0± 27/254 میلی‌گرم اسید گالیک در هر 100 گرم عصاره)، ...
بیشتر
در این پژوهش ترکیبات فنولی اولئوگم رزین کندر توسط حلال‌های مختلف (متانول، اتانول و استون) به‌روش غرقابی استخراج گردید، سپس میزان ترکیبات فنولی به‌روش فولین سیوکالتو محاسبه شد و فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره‌ای که بالاترین مقدار ترکیبات فنولی را به خود اختصاص داده بود (عصاره متانولی، 23/0± 27/254 میلی‌گرم اسید گالیک در هر 100 گرم عصاره)، توسط آزمون مهار رادیکال DPPH اندازه گیری گردید. در مرحله بعدی، پایداری اکسایشی و فعالیت آنتیاکسیدانی چهار غلظت عصاره متانولی (1000 و 800، 500، 200 پیپیام) بههمراه آنتیاکسیدان سنتزی TBHQ(100 پیپیام) در روغن سویای فاقد آنتیاکسیدان ارزیابی گردید. با توجه به نتایج آزمون گرمخانهگذاری مشخص شد که عصاره متانولی 1000 پیپیام نسبت به سایر عصاره‌ها پایداری حرارتی بیشتری در روغن داشته و اگرچه توان رقابت با آنتیاکسیدان سنتزی TBHQ را ندارد، لیکن در مهار عدد پراکسید و اندیس تیوباربیتوریک اسید عملکرد قابل‌توجهی نشان داده است. نتایج این مطالعه حاکی از این امر بود که اولئوگم رزین کندر از توانایی ضداکسایشی خوبی برخوردار است.
الهام گرمسیری؛ مسعود رضائی؛ امیررضا شویکلو؛ آریا باباخانی
چکیده
جلبک‌های دریایی از منابع جدید ترکیبات زیست‌فعال با خواص آنتیاکسیدانی می‌باشند. هدف از این مطالعه بررسی کارآمدی امواج مایکروویو در استخراج ترکیبات آنتیاکسیدانی از جلبک قرمز Hypnea hamulosa خلیج فارس و بهینه‌سازی شرایط استخراج با استفاده از روش سطح پاسخ بود. متغیرهای مستقل موردبررسی شامل زمان (4، 8 و 12 دقیقه)، غلظت استون (50، 75 و 100 درصد ...
بیشتر
جلبک‌های دریایی از منابع جدید ترکیبات زیست‌فعال با خواص آنتیاکسیدانی می‌باشند. هدف از این مطالعه بررسی کارآمدی امواج مایکروویو در استخراج ترکیبات آنتیاکسیدانی از جلبک قرمز Hypnea hamulosa خلیج فارس و بهینه‌سازی شرایط استخراج با استفاده از روش سطح پاسخ بود. متغیرهای مستقل موردبررسی شامل زمان (4، 8 و 12 دقیقه)، غلظت استون (50، 75 و 100 درصد استون) و قدرت مایکروویو (200، 300 و 400 وات) بودند. فعالیت آنتیاکسیدانی جلبک قرمز با استفاده از آزمایش فعالیت مهار کنندگی رادیکال آزاد (DPPH) سنجیده شد. فعالیت مهارکنندگی رادیکال آزاد از19/4 تا 99/72 درصد متغیر بود. شرایط بهینه استخراج شامل غلظت استون 50درصد، زمان 12 دقیقه و قدرت مایکروویو 200 وات بود. نتایج نشان داد که مقادیر واقعی آزمایش در تطابق با مقادیر پیشبینیشده توسط معادله چندجمله ای بود. ضریب تبیین بهدست آمده 99/0 بود که نشاندهنده مطلوبیت مدل مورداستفاده و موفقیت روش سطح پاسخ در بهینه‌سازی شرایط استخراج است.
سحر لشگری؛ مجید جوانمرد
چکیده
امروزه آنتیاکسیدانهای طبیعی به‌دلیل اثرات منفی آنتیاکسیدانهای مصنوعی ازجمله سرطان‌زایی و سمیت بیشتر موردپذیرش م باشند. این مسئله منجر به ایجاد علاقه فزاینده در جهت جستجو برای آنتیاکسیدانهای طبیعی شده است. هدف از این پژوهش، بررسی نوع و میزان ترکیبات فنولی موجود در دانه ذرت خوشه‌ای به‌عنوان منبع ترکیبات آنتیاکسیدانی ...
بیشتر
امروزه آنتیاکسیدانهای طبیعی به‌دلیل اثرات منفی آنتیاکسیدانهای مصنوعی ازجمله سرطان‌زایی و سمیت بیشتر موردپذیرش م باشند. این مسئله منجر به ایجاد علاقه فزاینده در جهت جستجو برای آنتیاکسیدانهای طبیعی شده است. هدف از این پژوهش، بررسی نوع و میزان ترکیبات فنولی موجود در دانه ذرت خوشه‌ای به‌عنوان منبع ترکیبات آنتیاکسیدانی طبیعی و همچنین تعیین میزان فعالیت آنتیاکسیدانی این ترکیبات استخراج‌شده در چربی دنبه می‌باشد. عصاره موجود در دانه کامل ذرت خوشه‌ای با کمک حلال‌های آلی (استون و متانول) استخراج گردید و ترکیبات تشکیل‌دهنده آن با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا تعیین گردید. میزان فعالیت آنتیاکسیدانی ترکیبات استخراج‌شده درمقایسه با نمونه شاهد و آنتیاکسیدان مصنوعی TBHQ و با اندازه‌گیری شاخص‌های پراکسید، تیوباربیتوریک اسید و زمان مقاومت به اکسیدشدن در چربی دنبه مشخص شد. میزان کل ترکیبات فنولی موجود دردانه ذرت خوشه‌ای 1700(mgGA/100gr) بهدست آمد. اسیدهای فنولیک ازجمله اسید گالیک، اسید وانیلیک، اسید فرولیک، اسید کافئیک و فلاونوییدها و آنتوسیانین‌ها به‌عنوان ترکیبات فنولی اصلی با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا در ذرت خوشه‌ای شناسایی شدند. با افزایش غلظت عصاره تام ذرت خوشه‌ای فعالیت آنتیاکسیدانی افزایش یافت. به‌طوری‌که بیشترین فعالیت آنتیاکسیدانی و پایداری اکسیداتیو در چربی دنبه در اثر افزودن (ppm) 2000 عصاره تام دانه ذرت خوشه‌ای ایجاد شد اما اثر ممانعت‌کنندگی اکسیداتیو این غلظت در مقایسه با غلظت (ppm) 100 آنتیاکسیدان مصنوعی TBHQ در چربی دنبه کمتر بود، زیراکه ترکیبات فنولی موجود در دانه ذرت خوشه‌ای به حرارت بالا حساس بوده و طی مدت طولانی تجزیه شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که می‌توان از ترکیبات فنولی موجود در دانه ذرت خوشه‌ای به‌عنوان منبع آنتیاکسیدان طبیعی در روغن‌های خوراکی استفاده نمود و همچنین در صورت استفاده از دمای پایین این ترکیبات میتوانند رقیب خوبی برای آنتیاکسیدان مصنوعی TBHQ باشند.
